Türkiye’nin Savunma Sanayisinde Dönüm Noktası
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemini temin etmesinin ardından, ABD ve Avrupa ülkelerinden gelen baskılar giderek artmıştır. Bu durum, Türkiye’yi yeni nesil savaş uçağı olan F-35 programından çıkaran ABD’nin, yıllar sonra Türkiye’ye F-16 satışına onay vermesiyle birlikte yeni bir boyut kazanmıştır. Ancak, bu süreçte Almanya’nın Türkiye’nin alternatif olarak almak istediği Eurofighter Typhoon tipi 40 savaş uçağına gizli bir veto uyguladığı iddia edilmektedir.
ABD’nin F-16 satışına onay vermesinin ardından, Almanya Türkiye’nin Eurofighter alımına yeşil ışık yakmış gibi görünse de, işler beklenildiği kadar sorunsuz gitmemektedir. Şu anda, İngiltere’nin öncülüğünde bir konsorsiyum, Türkiye’ye Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının satışı konusunda iki ayrı 20’şerli paket halinde çözüm arayışındadır.
Almanya’nın Kararsızlığı ve Eurofighter Süreci
19 Ekim’de İstanbul’u ziyaret eden Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Türkiye’nin NATO’nun güney kanadındaki önemine vurgu yaparak bu konuya dair olumlu sinyaller vermiştir. Ancak, bu süreçte sızan bilgiler oldukça iç açıcı değildir. Almanya’daki Eurofighter üretim tesislerinde herhangi bir faaliyet bulunmamaktadır. Eurofighter’ların satışına yönelik ilk engel ortaya çıktığında, Almanya’daki kapatılması gündemde olan fabrikada yeni üretim için umut ışıkları doğmuş ve işçiler, bu duruma karşı eylemler düzenlemişti. Fakat şu an herkesin sessizliği dikkat çekmektedir.
Alman Flug Revue adlı savunma yayın organı, “Türkiye’ye kullanılmış, ilk model Trance 1 Eurofighter’ların verilmesinin gündemde olduğunu” bildirirken, İngiltere Savunma Bakanlığı’nın Türkiye’ye olası Eurofighter ihracı konusundaki ilerlemeleri doğruladığını aktarmıştır. Flug Revue, Türkiye’ye satılacak uçakların “İngiltere’nin elinde bulunan ilk nesil ve yeni modeller için yedek parça olarak tutulan Trance 1’ler” olduğunu belirtmektedir.
Trance 1 Uçaklarının Durumu
Trance 1’ler, yeni nesil Trance 4 veya 5’lerin yanında, eski Sovyet uçaklarıyla kıyaslandığında oldukça geride kalmaktadır. İngiltere’deki Eurofighter Trance 1 /FGR 4 filosu, aktif RAF Typhoon filosunun yedek parça envanterine katkı sağlamak üzere hizmetten kaldırılmak üzere hazırlanmakta ve 26 adet Typhoon Trance 1 uçağının 31 Mart 2025 itibarıyla emekliye ayrılması beklenmektedir.
Bu uçakların, havadan yere müdahalelerde yetersiz bulunması nedeniyle Ukrayna’ya bile verilmediği, ayrıca NATO’nun kullandığı Meteor BVR füzeleriyle uyumsuzluk taşıdığı ifade edilmektedir. Trance 1’lerde yalnızca AIM-120C8/D füzeleri kullanılabilmektedir ve bu füzelerin satışında da ABD’nin onayı gerekmektedir.
