Rusya’nın Suriye’deki Askeri Varlığı ve Son Gelişmeler
Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından, Rusya’nın kuzey Suriye’deki cephe hatlarından ve El Nusayriye Dağları’ndaki bazı askeri karakollardan çekildiğine dair raporlar geldi. Ancak, dört Suriyeli yetkili, Rusya’nın Lazkiye’deki Hmeymim hava üssü ve Tartus’taki deniz üssü gibi stratejik tesislerini terk etme niyetinde olmadığını belirtti. Esad ailesinin uzun yıllara dayanan Moskova ile olan ittifakı ve Heyet Tahrir el Şam’ın (HTŞ) yönetimi ele geçirmesi, bu üslerin terk edilebileceği düşüncesini gündeme getirmişti. Rusya, HTŞ’nin taarruzu sırasında bu üsleri kullanarak muhalif milislere yönelik saldırılar gerçekleştirmişti. Son gelişmeler, Rusya’nın bölgeden tamamen çekildiği izlenimini yaratıyor. Ancak, durumun bu kadar net olmadığını söylemek mümkün.
DİPLOMATLAR KAÇTI
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Hmeymim hava üssünden bir Rus askeri uçağıyla Şam’dan bazı Rus, Belarus ve Kuzey Kore diplomatlarının tahliye edildiğini duyurdu. Ancak, bakanlık Rusya’nın Şam Büyükelçiliği’nin faaliyetlerine devam ettiğini vurguladı. Belarus Dışişleri Bakanlığı ise tüm Belaruslu diplomatların Suriye’den çekildiğini doğruladı. Suriyeli askeri kaynaklara göre, Moskova ön cephelerden ve bazı bölgelerde ağır silahlarını ve üst düzey Suriyeli subayları geri çekmeye başladı. Ancak bu kaynaklar, Rusya’nın Lazkiye ve Tartus’taki üslerini terk etme planı olmadığına dikkat çekti. Bir Suriyeli üst düzey askeri yetkili, “Bazı ekipmanlar ve üst düzey subaylar Moskova’ya geri gönderiliyor, ancak mevcut amaç Suriye’deki Rus güçlerini tek bir noktada toparlayarak duruma göre bir eylem planı oluşturmak” dedi.
MÜZAKERELER DEVAM EDİYOR
HTŞ geçici hükümetine yakın bir yetkili, Rus askeri varlığı ve Esad hükümeti ile Moskova arasında yapılan geçmiş anlaşmaların müzakerelerinin henüz yapılmadığını ifade etti. Yetkili, “Bu konu gelecekteki görüşmelere bırakıldı ve nihai kararı Suriye halkı verecek,” dedi. Ayrıca, Rusya’nın geçici hükümetle iletişimde bulunduğunu aktardı. Kremlin, Rusya’nın Suriye’deki üsleri ile ilgili olarak yeni hükümetle müzakereler yürüttüğünü doğruladı. Rusya Savunma Bakanlığı ise bu konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti. Bir Rus kaynağı, Moskova’nın üslerinden çekilmeyeceğini ve geçici hükümetle yapılan görüşmelerin devam ettiğini dile getirdi.
ÜSLERİN ÖNEMİ
Rusya’nın Suriye’deki üsleri, ülkenin Akdeniz üzerindeki varlığını sürdürebilmesi için kritik öneme sahip. Tartus’da bir deniz üssü ve Hmeymim’de bir hava üssü bulunan Rusya, sıcak denizlere ulaşımını bu üsler aracılığıyla sağlamaktadır. Bu sebeple, Rusya yıllarca Esad rejimini desteklemiş ve ülkeye askeri ile ekonomik yardımlarda bulunmuştur. Esad dönemine ait Suriye ordusunun tüm ekipmanları, Sovyet dönemi veya Rusya Federasyonu dönemi askeri malzemelerinden oluşmaktadır.
