Mısır’da Bulunan Gizemli Mumya Üzerine Yeni Araştırmalar
Metropolitan Sanat Müzesi’nden araştırmacılar, 1935’te Mısır’ın Uksur kentinde gerçekleştirdikleri kazılarda bir mumya keşfetmişti. Bu mumya, kadın firavun Hatşepsut döneminde önemli bir mimar olan Senmut’un mezarının altındaki ahşap bir tabutta bulunmuştu. Bilim insanları, ismi bilinmeyen bu kadının, mimarın yakın bir akrabası olabileceği görüşünde.
Independent Türkçe’nin haberine göre, yaklaşık 3 bin 500 yıl önce yaşamını yitirdiği düşünülen bu kadının yüzü, çığlık atar gibi ürkütücü bir şekilde açıktı. Araştırmacılar, o zamandan beri bu alışılmadık yüz ifadesinin nedenini anlamaya çalışıyorlar. Önceki teoriler, mumyalama işleminin özensiz bir şekilde yapılması sonucu kadının ağzının açık kaldığını öne sürüyordu.
Ancak yeni bir araştırma, bu teoriyi çürütecek güçlü kanıtlar sunmanın yanı sıra, yeni bir açıklama da getiriyor. Frontiers in Medicine adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmada, bilgisayarlı tomografi taraması ve X ışını kristalografisi gibi gelişmiş yöntemlerle kadının derisi, saçları ve peruğu incelendi. Elde edilen bulgular, kadının yaklaşık 1,55 metre boyunda olduğunu ve muhtemelen 48 yaşında hayatını kaybettiğini ortaya koydu. Kadının ölüm nedeni henüz saptanamadı, ancak orta derecede artrit rahatsızlığına sahip olduğu belirlendi.
Araştırmacılar, mumyanın iç organlarının yerinde durmasının alışılmadık bir durum olduğunu ifade ediyorlar. Kahire Üniversitesi’nden çalışmanın ortak yazarı Dr. Sahar Saleem, “Yeni Krallık’taki (MÖ 1550 – MÖ 1069) klasik mumyalama yönteminde, kalp hariç tüm organlar çıkarıldığı için bu durum beni şaşırttı.” şeklinde açıklamada bulundu.
Bu durumun, düşük veya orta gelirli bireylere ait mumyalarda görülebileceğini belirten araştırmacılar, ancak söz konusu kadının daha üst sınıfa ait olduğuna dair bulgular edindiklerini vurguluyor. Mumyalama işlemi sırasında ardıç ve tütsü gibi pahalı maddelerin kullanıldığını tespit eden ekip, bunun kadının önemli bir kişi olduğuna işaret ettiğini belirtiyor. Dr. Saleem, “Tutankamon’un mezarında da tütsü ve ardıç mevcuttu.” şeklinde ekliyor.
Kadının peruğunda da bu maddelerin bulunduğunu belirten araştırmacılar, saçında kına izleri saptadıklarını kaydediyor. Bu bulgular, özensiz bir mumyalama yapıldığı teorisiyle çelişiyor ve kadının yüz ifadesinin nadir görülen bir ani ölüm sertliği biçiminden kaynaklanabileceğini öne sürüyor. Ölüm sertliği, kişinin ölümünden sonra vücudun katılaşmasını ifade ediyor.
Araştırmacılar, kadının acı içinde çığlık atarak ölmüş olabileceğini savunuyor. Ölümünden sonraki 18 ila 36 saat içinde, vücudu gevşemeden veya çürümeden önce mumyalanmış olması, ağzının açık kalmasına yol açmış olabilir. Dr. Saleem, “Açık ağzın, acılı bir ölüm ya da duygusal stresten kaynaklanabileceğini ve kadavra spazmının yüzünü ölüm anındaki görünümünde dondurduğunu öne sürüyoruz. Mumyalama işlemini yapanların ağzı kapatamayıp, kasılmış cesedi çürümeden ya da gevşemeden önce mumyalaması, ölümden sonra ağzın açık kalmasına yol açmış olabilir.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Ancak ekip, bunun kesin bir şekilde bilinemeyeceğini de ekliyor. Kahire Amerikan Üniversitesi’nden Salima Ikram, mumyalama işleminin 40 günü bulduğunu belirterek, yeni çalışmada sunulan açıklamaya katılmadığını ifade etti: “Bu spazmın mumyalama işlemini yapan kişinin sonsuza kadar saklamaya çalışacağı bir şey olacağına inanmıyorum. Dolayısıyla bu ifadenin başka bir şeye işaret ettiğini düşünüyorum.”
Dr. Saleem, daha önce Antik Mısır’dan iki adet daha ağzı açık mumya üzerinde çalıştığını belirtiyor. Bunlardan birinin III. Ramses’in oğlu Pentawer’e ait olduğu düşünülüyor; Pentawer’in babasının suikastına karıştığı gerekçesiyle boğazı kesilerek öldürüldüğü tahmin ediliyor. Diğer mumya ise I. Ahmose’nin kardeşi olduğu düşünülen Prenses Meritamun’a aitti. Dr. Saleem, önceki çalışmaların prensesin ani bir kalp krizi sonucu öldüğünü ve ölümden sonraki kasılma nedeniyle ağzının açık kaldığını gösterdiğini ifade ediyor.
