Mars’ın Yer Çekimi Haritasında Yeni Keşifler
Bilim insanlarından oluşan bir ekip, Mars’ın yer çekimi haritasını güncelleyerek gezegenin yüzeyinde daha önce bilinmeyen gizemli yapılar keşfetti. Europlanet Bilim Kongresi 2024’te sunulan bu yeni harita, Mars’ın geçmişte var olduğu düşünülen okyanusunun altında yoğun ve büyük ölçekli yapılar bulunduğunu ortaya koydu. Bu çalışma, NASA’nın InSIGHT görevi başta olmak üzere Mars’ta gerçekleştirilen çeşitli keşif görevlerinden elde edilen verileri kullanmaktadır.
Uzayda Mars’ın yörüngesindeki uydulardan topladığı yer çekimi verileri, gezegenin yüzeyindeki ince sapmaların izlenmesiyle bu ilginç bulgulara ulaşılmıştır.
Mars’ın İç Yapısında Hâlâ Aktif Süreçler Olabilir
Delft Teknoloji Üniversitesi’nden Bart Root liderliğindeki araştırma ekibi, Mars’ın iç yapısında hâlâ aktif süreçlerin mevcut olabileceğini öne sürmekte. Yeni yer çekimi haritası, Mars’ın litosferi, yani kabuk ve mantosunun üst kısmı üzerinde yeniden değerlendirme yapılması gerektiğini gösteriyor. Özellikle Tharsis Montes bölgesindeki büyük volkanların yüzeyi aşağıya doğru çekmek yerine yükselttiği gözlemlenmiştir. Mars’ın derinliklerinde, Tharsis Montes’in altında büyük bir manto tüyü bulunduğu düşünülüyor. Bu tüy, Mars’ın litosferini yukarı doğru iterek, gezegende gelecekte yeni volkanik faaliyetlerin olabileceğine dair ipuçları sunuyor.
Araştırmacılar, yaklaşık 1750 kilometre genişliğinde ve 1100 kilometre derinliğinde dev bir yer altı kütlesi keşfetmiş durumda.
Yer Çekimi Anomalileri Dikkat Çekici
Mars’ın kuzey kutup bölgelerindeki yer çekimi anomalileri ise oldukça dikkat çekici bir şekilde ortaya çıkmış. Bilim insanları, bu bölgelerde, geçmişte var olmuş deniz yataklarına gömülü yoğun yapılar tespit ettiler. Bu gizemli yapıların volkanik kökenli olabileceği veya eski çarpma olaylarından kalan malzemelerden kaynaklanabileceği düşünülüyor.
Bu bulgular, Mars’ın jeolojik tarihi ve iç yapısı hakkında yeni bir anlayış ve perspektif sunmaktadır. Araştırma ekibi, daha fazla veri toplanabilmesi için yeni bir keşif görevi önerisinde bulundu. Bu görev, Mars Kuantum Yerçekimi (MaQuls) adı altında, Mars’ın yer çekimi alanını daha detaylı incelemek amacıyla tasarlandı ve iki uyduyla yürütülecek.
