Macar lider Orban’ın AB dönem başkanlığının başlangıcında Rusya ziyareti AB içinde krize yol açtı. Ziyaret, AB yetkilileri ve birçok üye ülkenin tepkisine neden oldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşen Orban’ı AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell sert bir şekilde eleştirdi. Michel, Orban’a “AB dönem başkanlığının, AB adına Rusya ile temas kurma yetkisi yoktur” uyarısını yaparken Borrell de Orban’ın AB’yi temsil etmediğini vurguladı.
AB Büyükelçileri Orban’ı Kınadı
AB üyesi ülkelerin Brüksel’deki büyükelçileri, Orban’ın Rusya ziyareti ve dönem başkanlığının geleceği konusunda toplandı. Macar liderin AB adına değil sadece Macaristan Başbakanı olarak hareket ettiğini savunarak Orban’ı kınadılar. Macaristan’ın dönem başkanlığının başlamasından bu yana düzenlediği diplomatik ziyaretlerden rahatsızlık duyduklarını dile getirdiler. Toplantıda Orban’a “sarı kart” anlamına gelebileceği ifade edildi.
Avrupa Parlamentosu’ndan Dönem Başkanlığı Geri Alınmalı Çağrısı
Avrupa Parlamentosu’ndaki siyasi grup liderleri, Orban’ın dönem başkanlığından endişe duyarak başkanlığın geri alınması çağrısında bulundular. Liberaller ve Yeşiller, Orban’ın AB’nin benimsediği çizgiyi baltaladığını ve çıkarlara aykırı hareket ettiğini savunarak başkanlığın geri alınmasını talep ettiler.
Dönem Başkanlığının Geri Alınması Mümkün Mü?
Macaristan’ın dönem başkanlığının geri alınması durumunda Almanya, Polonya ve Baltık ülkelerinin desteği olduğu iddia ediliyor. Ancak bu prosedürün uygulanması zor ve karmaşık bir süreç. Dönem başkanlığının devam etmesi tercih edilen bir usul olmasına rağmen, olası yaptırımlar ve sürecin nasıl ilerleyeceği belirsiz.
Hangi Yasal Yollara Başvurulabilir?
AB Antlaşması’nın 7. maddesi gibi mekanizmalar, bir üye devletin eylemlerinin AB değerlerinin ihlali olduğu durumlarda yaptırım uygulanmasını mümkün kılıyor. Ancak tüm üye ülkelerin mutabakatını gerektiren bu süreç uzun ve karmaşık olabilir. Brüksel’in daha dengeli bir politika izlemesi bekleniyor.
Macaristan’a Karşı Uygulanması İstenen 7. Madde Nedir?
AB Antlaşması’nın 7. maddesi, AB’nin ortak değerlerine saygı gösterilmesini sağlayan bir mekanizma olarak biliniyor. Bu madde, AB ülkelerinin insan haklarına saygı göstermesini ve değerleri korumasını amaçlıyor. Macaristan’a bu madde kapsamında bütçeden pay verilmemesi “koşulluluk mekanizması” ile şarta bağlandı ve süreç devam ediyor.
