İsrail’in Siyasi Durumu ve Hizbullah ile Çatışmalar
BBC Orta Doğu muhabiri Yolanda Knell, İsrail’in Hizbullah ile olan çatışmalarının tırmanması sonucunda, İsrail halkının Başbakan Netanyahu’ya verdiği desteğin nasıl arttığını detaylandırdı. Pazar gecesi yayımlanan İsrail Kanal 12 televizyonunun kamuoyu yoklaması, eğer genel seçim yapılırsa Netanyahu’nun liderliğindeki Likud Partisi’nin en fazla sandalye kazanacağını gösteriyor. Ancak bu ankette, Netanyahu’nun tek başına iktidara gelemeyeceği, muhalefet partilerinin daha fazla milletvekili kazanacağı ve dolayısıyla Netanyahu’nun yeniden bir koalisyon hükümeti kurma ihtimalinin yüksek olduğu görülüyor.
Netanyahu, “Birlikte omuz omuza çalışacağız ve savaşın yönünü etkileyen platformlarda yardımını isteyeceğim,” dedi. Eski siyasi rakibi Gideon Saar’ın Pazar günü koalisyon hükümetine katılması, Netanyahu’nun siyasi gücünü artırması bekleniyor. Saar’ın, savaşın seyrini belirleyen Güvenlik Kabinesi’nde bir koltuğa sahip olması öngörülüyor. Saar’ın dört milletvekiline sahip partisinin koalisyona katılmasıyla, hükümetin 120 sandalyeli parlamentoda 68 milletvekili desteğine sahip olacağı ifade ediliyor.
Geçtiğimiz haftalarda, savunma bakanlığı pozisyonunun mevcut destek gören ve deneyimli eski general Yoav Gallant’tan alınıp, daha az deneyimli olan Saar’a verilmesi yönünde dedikodular dolaşıyordu. Ancak, İsrail’in Hizbullah’a karşı büyük saldırılara giriştiği dönemde bu hamleden vazgeçilmiş gibi görünüyor.
Yeni Koalisyon ve Siyasi Dinamikler
SAĞCILAR GÜÇ KAYBETTİ, HİÇBİR ŞEY DEĞİŞMEDİ
Koalisyonun yeni yapısı, Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben Gvir’in gücünü zayıflatıyor. Aşırı sağcı bakan, hükümetin Gazze’deki savaşı sona erdirmek veya rehineleri geri getirmek için “pervasızca” bir anlaşma yapması veya Hizbullah ile kalıcı bir ateşkesi kabul etmesi durumunda koalisyonu bozma tehdidinde bulunmuştu. Şimdi koalisyon, Ben Gvir’in Yahudi Gücü partisinden altı milletvekilinin desteği olmadan ayakta kalabilir ve bu durum Netanyahu’ya daha fazla manevra alanı sağlayabilir.
Bir zamanlar Likud’un yükselen yıldızı olarak görülen Saar, Netanyahu’nun yolsuzluk iddialarıyla mücadele ederken görev almaması gerektiğini savunarak, başbakanın en büyük muhaliflerinden biri haline dönüştü. Saar, koalisyon hükümetine katılma kararını vatanseverlik adına bir birlik hamlesi olarak göstermeye çalıştı. Ancak, İsrailli yorumcuların kendi çıkarları doğrultusunda hareket ettiği suçlamalarına maruz kalmaktan kaçamadı.
Eleştiriler ve Kamuoyu Tepkisi
‘EN YOLSUZ, EN HEDONİSTİK, EN YALANCI’
Yedioth Ahronoth gazetesinden köşe yazarı Sima Kadmon, “Saar’ın hükümete katılma kararı, kesinlikle Netanyahu’nun gitmesi gerektiğini düşünen birçok kişiye acılı bir darbe oldu. Netanyahu, çeşitli suçlardan yargılanmakta ve İsrail tarihinin en yolsuz, en hedonistik ve en yalancı başbakanı olarak anılmakta,” ifadelerini kullandı. Kadmon, Saar’ın hamlesinin “İsrail’in şimdiye dek görev yapmış en kötü hükümetinin istikrara kavuşmasına yol açacağını ve normal seçim tarihi olan Ekim 2026’nın artık daha gerçekçi bir hedef gibi göründüğünü” vurguladı.
Ek sandalyeler, İsrail’in en aşırı sağcı hükümetinin karşılaştığı bir başka sorunu da çözebilir. Savaşın bu hassas döneminde ordunun acil yeni asker ihtiyacı varken, yeni askere alma yasasının geçmesi görüş ayrılıklarını artırdı. İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen Haziran’da devletin ultra Ortodoks Yahudi din eğitimi alan öğrencilerin askere alınması gerektiğine hükmetti. Bu kesim, tarihsel olarak askerlikten muaftı ve koalisyonun bağlı olduğu iki ultra Ortodoks parti, askere alınmaya kesin bir şekilde karşı çıkıyor. Savunma Bakanı Yoav Galant, Temmuz ayında ultra Ortodoks topluluktan 1000 dolayında 18-26 yaşındaki erkeğe celp gönderdi.
Destek Artışı ve Gelecek Beklentileri
DESTEĞİ YENİDEN ARTIYOR
Netanyahu, geçen yılın sonlarında partisine verilen destekte büyük bir düşüş yaşandığını fark etti. Kişisel “Bay Güvenlik” imajı, 7 Ekim saldırılarıyla ciddi şekilde zedelenmişti. Ancak Ağustos ayındaki kamuoyu yoklamaları, desteğin toparlanmaya başladığını gösteriyordu. Son kamuoyu araştırmaları, Likud’un 25 sandalye kazanabileceğini öngörüyor. Koalisyon partileri toplamda 49 sandalye alırken, muhalefet partileri 66 sandalye kazanıyor. Kanal 12 için yapılan araştırma, Netanyahu’nun hala %38’lik bir destekle başbakanlık için en gözde aday olduğunu ortaya koyuyor. Merkez sağcı muhalif lider Yair Lapid’e verilen destek ise %27 seviyesinde kalıyor.
İsrail, Lübnan’a kara saldırısından söz ederken, ülkenin kuzeyinde on binlerce İsrailli hala ne zaman evlerine döneceklerini bilmiyor. Eğer Hizbullah’ın başlıca müttefiki İran saldırma kararı alırsa, olası sonuçlar tahmin edilemez bir hal alabilir. Uluslararası arenada, İsrail giderek artan bir izolasyon içerisine girmekte. Uluslararası mahkemeler, İsrail’i soykırım suçlamasıyla yargılayıp yargılamamayı değerlendirmekte ve başbakan ile savunma bakanı hakkında insanlığa karşı suç iddialarıyla arama emri çıkartılması talep edilmektedir. Netanyahu’nun nihai dayanıklılık testi henüz karşısına çıkmamış olabilir.
