Hamas Lideri İsmail Haniye’nin Suikastı ve Bölgesel Gerilimler
Hamas lideri İsmail Haniye’nin suikasta uğraması, Tahran ve Tel Aviv arasında artan gerilimin bir göstergesi olarak dikkat çekiyor. İsrail uzmanı Dr. Remzi Çetin, bu durumu Cumhuriyet’e değerlendirdi ve bölgesel savaş riskleri ile Türkiye’ye olası etkilerini masaya yatırdı.
Dr. Çetin, İran’ın olası askeri operasyon hazırlıklarını kamuoyuna duyurarak bir tür meydan okuma yaptığına dikkat çekti. “İsrail, 1967 Arap-İsrail Savaşı’ndan bu yana önleyici müdahale stratejisini benimsemiştir,” diyen Çetin, İsrail’in tehdit algısını değerlendirirken, “Düşman harekete geçmeden, tehdidi İsrail topraklarına ulaşmadan yok etmeyi hedefler,” ifadesini kullandı. İran’ın bu durumdaki yaklaşımının ise sorgulanabilir olduğunu vurguladı: “İran, neredeyse tüm dünyaya duyuruyor; ancak bu durum, İran’ın askeri kabiliyetlerine dair şüpheler yaratıyor ve bölgedeki askeri ve siyasi caydırıcılığını zayıflatıyor.”
Çetin, İran ve İsrail’in geçmişte birçok kez karşı karşıya geldiğini hatırlatarak, “Yakın dönemde İran, İsrail’e karşı imajını düzeltmek adına bir yanıt vermek zorunda kalacaktır,” değerlendirmesinde bulundu. Daha önce İHA’larla yapılan saldırıların İran’ın imajını zedelediğini belirten uzman, “İran, sadece bir yanıt vermek amacıyla karşı saldırılara geçiyor. Bu nedenle ciddi bir bölgesel savaş riski olduğunu düşünmüyorum,” dedi.
Şartların henüz olgunlaşmadığını belirten Çetin, İran’ın vereceği yanıtın büyük ölçüde Rusya’nın onayı ile şekilleneceğini vurguladı ve Tel Aviv ile Moskova arasındaki derin ilişkilerin önemine değindi. “ABD, İsrail’i Ortadoğu’daki varlığının temel bir unsuru olarak görüyor. Washington, İsrail’e yönelik her saldırıyı göğüsleyecek kapasitede olduğuna dair güçlü bir gösteri sergiliyor,” diyen Çetin, Amerikan hegemonyasının çok kutuplu dünya sisteminde her geçen gün azaldığını da sözlerine ekledi.
Çetin, “ABD, bu hegemonyayı İsrail üzerinden sürdürmek istiyor. Ancak unutmamak gerekir ki, İsrail’in İran’dan gelebilecek bir saldırıyı def edecek ve buna hızlıca yanıt verecek teknolojik ve askeri altyapısı mevcut,” diye konuştu. İsrail’in stratejik hedeflerini de sıralayan Çetin, “İsrail, Basra Körfezi’nden Hürmüz Boğazı’na, oradan Kızıldeniz’e ve Akdeniz’e kadar ulaşmak istiyor. Hatta Azerbaycan topraklarına kadar senaryolarını hazır hale getirmiş durumda,” ifadelerini kullandı.
Ortadoğu’daki gerilimlerin Türkiye’yi doğrudan olumsuz etkileyeceğine dikkat çeken Dr. Çetin, “Bölgede en az Putin kadar dengeli bir politika uygulamalıyız. Yeni bir çatışmanın yükünü üstlenmek, Türkiye’yi oldukça zorlayabilir,” dedi. Türkiye’nin bu bağlamda güçlü bir askeri, toplumsal ve siyasi güce sahip olduğunu belirten Çetin, “Ancak olası bir İsrail-İran çatışması, sadece kitlesel göç hareketine neden olmaz, aynı zamanda Türkiye’nin ulusal güvenliğini de ciddi şekilde tehdit eder,” uyarısında bulundu.
Çetin, “Olası bir savaş, Türkiye’nin güneyindeki bazı terör unsurlarına cesaret verebilir ve bu durum, dış güçlerce Türkiye’ye karşı kullanılabilecek taşeronları da ortaya çıkarabilir,” diyerek Türkiye’nin dış politikasının dikkatli ve uzlaşmacı bir şekilde şekillenmesi gerektiğini vurguladı. “Tüm taraflarla diyalog kurabilen bir dış politika izlemesi, Türkiye’nin yararına olacaktır,” şeklinde sözlerini tamamladı.
