Çin’in Tayvan Çevresinde Gerçekleştirdiği Askeri Tatbikat
Çin, Tayvan’ın lideri Lai Ching-te’nin ilk “Ulusal Gün” konuşmasından sadece 4 gün sonra, ada etrafında kapsamlı bir askeri tatbikat gerçekleştirmeye başladı. Bu tatbikat, Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun Doğu Cephesi Komutanlığı tarafından duyuruldu ve Tayvan Boğazı ile Tayvan Adası’nın kuzey, güney ve doğu bölgelerinde müşterek askeri faaliyetler yürütüleceği belirtildi.
Komutanlık Sözcüsü Li Şi, “Müşterek Kılıç-2024B” adı verilen tatbikatın, kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinden oluşan birliklerin katılımıyla gerçekleştirileceğini ifade etti. Li, tatbikatın amacının gerçek muharebe yeteneklerini test etmek olduğunu vurgulayarak, uçak ve gemilerin “çoklu yönlerden Ada’ya yaklaşacağını ve ortak saldırılar gerçekleştireceğini” belirtti.
Li, tatbikatın ulusal güvenliği ve birlikteliği sağlamak amacıyla meşru ve gerekli bir eylem olduğunu savunarak, bunun Tayvan’ın bağımsızlığını destekleyen unsurlara karşı etkili bir caydırıcı olacağını dile getirdi.
Tayvan Hükümeti’nin Tepkisi
Tayvan Savunma Bakanlığı, sosyal medya platformu X’teki hesabından yaptığı açıklamada, Çin ordusunun tatbikatını doğruladı ve “Çin ordusunun irrasyonel ve provokatif eylemlerini kınıyoruz. Yanıt vermek için uygun güçleri devreye sokacak ve ulusal egemenliğimizi koruyacağız.” şeklinde ifadelerde bulundu.
Lai Ching-te’nin Ulusal Gün Konuşması
Tayvan’ın çevresinde abluka oluşturan bu tatbikat, Lai Ching-te’nin ilk “Ulusal Gün” konuşmasından hemen sonra gerçekleşti. Lai, 10 Ekim’de, 1911 Devrimi’nin yıl dönümünde yaptığı konuşmada, Pekin yönetiminin Tayvan’ı temsil etme hakkına sahip olmadığını savundu. Tayvan’da, kendi hükümetinin devamı olduğunu iddia eden Çin Cumhuriyeti ile ana karada hakim olan Çin Halk Cumhuriyeti’nin “birbirinin boyunduruğunda” olmadığını vurgulayan Lai, “ilhaka ve egemenlik gasbına karşı direnecekleri” mesajını verdi.
Pekin yönetimi, Lai’nin bu sözlerine sert bir tepki gösterdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, “Tayvan’ın egemenliğe sahip olduğu” gibi yorumların, aynı bağımsızlık anlatısının farklı versiyonları olduğunu belirtti. Mao, Lai’nin bu açıklamalarının, Tayvan’ın bağımsızlığı konusunda inatçılığını ve siyasi çıkarları uğruna gerilimi artırma niyetini gözler önüne serdiğini ifade etti.
Çin’in Tek Meşru Hükümeti
Mao, dünyada yalnızca bir Çin olduğunu ve Tayvan’ın bunun ayrılmaz bir parçası olduğunu vurgulayarak, “Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti, Çin’in bütününü temsil eden tek meşru hükümettir. Lai Ching-te ve DPP otoriteleri ne söylerse söylesin, Tayvan Boğazı’nın tek ve aynı Çin’e ait olduğu gerçeğini değiştiremez.” ifadelerini kullandı.
Demokrat İlerici Parti ve Lai Ching-te’nin Görevi
Tayvan’da 13 Ocak’ta yapılan başkanlık seçimlerini kazanan iktidardaki Demokrat İlerici Parti (DPP) adayı Lai Ching-te, 20 Mayıs’ta göreve başlamıştı. Çin, Lai’nin yemin töreninin ardından yaptığı konuşmaya da benzer bir askeri tatbikat düzenleyerek yanıt vermişti. Lai, başkan olarak yaptığı ilk konuşmada, Tayvan Boğazı’ndaki statükonun korunması gerektiğini ve Çin’e askeri tehditlerini sona erdirme çağrısında bulundu.
Lai, Tayvan hükümetinin “egemenliğe, demokrasiye, özgürlüğe ve statükonun korunmasına bağlı kalacağını” belirterek, “Anayasaya göre Çin Cumhuriyeti’nin (Tayvan) egemenliği tamamen halka aittir. Çin Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti birbirinin boyunduruğunda değildir.” dedi. Çin ordusu, Lai’nin bu konuşmasından sadece 3 gün sonra “Müşterek Kılıç-2024A” adını verdiği bir askeri tatbikata başlamıştı. Ada çevresindeki bu askeri tatbikat ise 2 gün sürmüştü.
