Bangladeş’te Protestolar ve Can Kaybı
Bangladeş’te 1971 yılında gerçekleşen Bağımsızlık Savaşı sırasında görev alanların ailelerine kamu sektöründe kontenjan ayrılmasına karşı düzenlenen protestolar, üniversite öğrencileri arasında büyüyen bir hareket haline geldi. Salı gününden bu yana, bu kontenjan hakkının kaldırılması talebiyle gösteri yapan öğrenciler ile polis arasında yaşanan çatışmalar sonucunda hayatını kaybedenlerin sayısı 105’e ulaştı. Başkentteki Dakka Tıp Fakültesi Hastanesine, dün yerel saatle 17.00-19.00 arasında 27 kişinin cansız bedeni getirildi. Protestolar sırasında binlerce kişi de yaralanmış durumda.
Sokağa Çıkma Yasağı İlan Edildi
Başbakan Şeyh Hasina liderliğindeki hükümet, gerginliğin tırmanması üzerine ülke genelinde sokağa çıkma yasağı ilan etti ve orduyu olaylara müdahale etmek üzere görevlendirdi. Sokağa çıkma yasağının pazar günü saat 10.00’a kadar süreceği ve hükümetin durumu değerlendirerek yeni adımlar atmayı planladığı ifade edildi.
Protestoların Sebepleri
Bangladeş’te salı günü başlayan protestolar, muhalif öğrenciler ile iktidar yanlısı öğrenciler arasında şiddet olaylarına neden oldu. Polis, göz yaşartıcı gaz, cop ve mermi ile müdahalede bulunarak 6 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Çarşamba gününden itibaren tüm devlet ve özel üniversiteler süresiz olarak kapatıldı; tansiyonun düşmesi için üniversite kampüslerine çevik kuvvet polisi ve Sınır Muhafızları konuşlandırıldı. Perşembe günü, başkent Dakka başta olmak üzere ülke genelinde düzenlenen protestolar yeniden şiddet olaylarına sahne oldu. Dakka’da göstericiler polis araçlarını, polis kulübelerini ve yollara kurdukları barikatları ateşe verdi. Ayrıca, devlet televizyonu Bangladeş TV’nin merkez binasına saldırarak ana kapıyı kırıp girişi ateşe verdiler. Bu süreçte internet hizmetleri de askıya alındı. Dün, Dakka’da halkın güvenliğini sağlamak amacıyla tüm gösteriler yasaklandı; polisin engellemelerine rağmen sabah saatlerinden itibaren sokağa çıkan göstericiler ile polis arasında çatışmalar yaşandı.
Kamu Sektörü Kontenjanları
Bangladeş’te kamu sektöründeki iş alanlarının yaklaşık %56’sı belirli gruplara ayrılmış durumda. Bu oranlardan %30’u 1971’deki Bağımsızlık Savaşı’na katılanların ailelerine, %10’u kadınlara, %10’u az gelişmiş bölge sakinlerine, %5’i yerli topluluklara ve %1’i engellilere tahsis edilmektedir. Savaşa katılanların ailelerine ayrılan kontenjan, ülke genelinde gerçekleştirilen öğrenci protestolarının ardından 2018 yılında kaldırılmıştı. Ancak Yüksek Mahkeme’nin geçtiğimiz ay bu kontenjan sisteminin yeniden uygulanması yönünde aldığı karar, protestoların yeniden patlak vermesine neden oldu. Muhalif öğrenciler, savaşa katılanların ailelerine kontenjan ayrılmasının “ayrımcı” olduğunu savunarak bunun yerine liyakate dayalı bir sistem getirilmesi gerektiğini talep ediyor.