Akıllı İnsülin: Diyabet Tedavisinde Devrim Niteliğinde Bir Gelişme
Bilim insanları, değişen kan şekeri seviyelerine anında yanıt verebilen ve dünya genelinde diyabet hastası milyonlarca insan için tedavi yöntemlerini köklü bir şekilde değiştirebilecek bir “akıllı” insülin türü geliştirdiler. Uzmanlar, tip 1 diyabetin tedavisine yönelik olarak herhangi bir ilaç tedavisinin mevcut duruma en yakın hale geldiğini belirtiyorlar: Vücutta hareketsiz şekilde bekleyen ve yalnızca gerekli olduğunda aktive olan akıllı insülinler.
ABD, Avustralya ve Çin’deki araştırmacılar, vücudun değişen kan şekeri seviyelerine verdiği doğal tepkiyi taklit eden ve bu değişikliklere gerçek zamanlı olarak yanıt verebilen yeni insülin türleri tasarlamayı başardılar. Geleneksel insülinler, vücuda girdiklerinde kan şekeri seviyelerini dengeleyebilseler de, görevlerini tamamladıktan sonra gelecekteki dalgalanmalara karşı etkili olamazlar. Bu durum, hastaların genellikle birkaç saat içinde bir daha fazla insülin enjekte etmeleri gerektiği anlamına geliyor.
Yeni geliştirilen glikoza duyarlı insülinler (GRI’ler), hiperglisemiyi (yüksek kan şekeri durumu) önlemek amacıyla yalnızca kanda belirli bir miktarda şeker bulunduğunda aktif hale geliyor. Kan şekeri seviyeleri belirli bir eşik değerinin altına düştüğünde ise tekrar inaktif hale gelerek hipoglisemi (düşük kan şekeri durumu) riskini azaltıyor. Uzmanlar, bu akıllı insülinlerin gelecekte hastaların sadece haftada bir kez insüline ihtiyaç duymalarını sağlayabileceğini savunuyorlar.
Tip 1 Diyabet Büyük Mücadelesi için geliştirilen bu yeni insülin türleri hakkında bilimsel danışma panelinin başkan yardımcısı Dr. Tim Heise, akıllı insülinlerin diyabetle savaşta yeni bir dönemin başlangıcını simgeleyebileceğini ifade etti. Dr. Heise, “Mevcut modern insülinlerle bile, tip 1 diyabetle yaşayan bireyler, kabul edilebilir bir glisemik kontrol ile hipoglisemiden kaçınmak arasında sürekli bir denge kurmak için büyük çaba harcamak zorundadır. Glikoza duyarlı insülinler, herhangi bir ilaç tedavisinin sağlayabileceği kadar tip 1 diyabeti tedavi etme kapasitesine ulaşabilirler,” şeklinde konuştu.
Farklı türlerde akıllı insülinler geliştiren altı ayrı araştırma projesine yaklaşık 3 milyon sterlinlik bir fon sağlandı. Bu projeler arasında ABD’deki Stanford Üniversitesi, Avustralya’daki Monash Üniversitesi ve Çin’deki Zhejiang Üniversitesi’nden gelen ekipler yer alıyor. Araştırmacıların amacı, bu insülinlerin geliştirilmesini hızlandırmak ve klinik denemeleri mümkün olan en kısa sürede başlatmaktır.
Her bir proje, akıllı insülini daha hızlı ve daha hassas bir şekilde hareket eder hale getirmeyi, tip 1 diyabet yönetiminin yükünü azaltmayı ve uzun vadeli komplikasyon riskini minimize etmeyi hedefliyor. Dr. Heise, “Finanse edilen bu altı yeni araştırma projesi, insülin tedavisindeki önemli eksiklikleri gidermeyi amaçlamaktadır. Başarı elde edilirse, bu araştırmalar insülin tedavisinde yeni bir çağın kapılarını açabilir,” dedi.
