Beyaz Saray’a Giden Yolda Seçim Kampanyaları ve Eyaletlerin Gündemi
Seçim kampanyalarının etkilerini, anketleri ve eyaletlerin gündemini Voice Of America’dan Mehmet Sümer ile 5 Soru ve 5 Cevap formatında ele aldık.
1. ABD Seçim Sistemi Nasıl İşliyor?
Amerika Birleşik Devletleri’nde seçimler, bazen karmaşık bir yapıda gerçekleşiyor. Seçimlerde kazanan aday, çoğu zaman ülke genelinde en çok oyu alan kişi olmayabiliyor. Bu durumun en çarpıcı örneği, 2016 yılında yaşandı. Demokrat Parti’nin adayı Hillary Clinton, ülke genelinde Cumhuriyetçi aday Donald Trump’tan 3 milyon fazla oy almasına rağmen başkanlık koltuğuna oturamadı. ABD’de halk, doğrudan adayı değil, adayı seçecek olan seçici kurul üyelerini belirliyor. Her eyalet, farklı sayıda seçici kurul üyesine sahip. Bir adayın toplam oy sayısı değil, eyaletlerden kazandığı seçici kurul üyeleri, başkanlığı belirliyor.
2. Kamala Harris ve Donald Trump’ın Seçmenlere Vaatleri
Demokrat Parti adayı Kamala Harris, kampanyasını ağırlıklı olarak kadın hakları üzerinde şekillendirdi. Kürtaj hakkı, bu kampanyanın önemli bir parçasını oluşturuyor. Harris’in söylemlerinde daha fazla bireysel haklar, demokrasi ve demokratik hakların güçlendirilmesi konuları öne çıkıyor. Ayrıca, zenginlerden daha fazla vergi alınmasını öngören düzenlemeler ve ilk kez ev sahibi olacaklara devlet desteği gibi vaatlerde bulundu.
Öte yandan, Cumhuriyetçi aday Donald Trump, kampanyasında Amerika’nın göçmen sorununa, kaçak göçün önlenmesine, sınır güvenliğine, daha güçlü bir ekonomiye vurgu yaparak “Amerika’yı tekrar büyük yapalım” sloganını benimsedi.
3. Salıncak Eyaletlerdeki Gelişmeler
ABD’de 50 eyalet bulunuyor ve 2024 seçimlerinde “salıncak eyalet” olarak adlandırılan bölgelerde, en dikkat çekici mitingler ve yüksek düzeyli ziyaretler gerçekleştiriliyor. Bu eyaletlere büyük kaynaklar akıtılıyor. Anketlerde, bu eyaletlerde kimlerin önde olduğuna dair belirsizlikler mevcut. Örneğin, bir anket Kamala Harris’i 2 puan önde gösterirken, bir diğeri Trump’ı 1 puan önde gösteriyor. Tüm bu anketlerde hata paylarının 3 veya 4 puan arasında olduğu ifade ediliyor.
ABD’DE GÖZLER SALINCAK EYALETLERDE…
Arizona’daki Seçmen Gündemi
Arizona’da genç ve Latin seçmenler ile kadın seçmenlerin kürtaj hakkı konusundaki tutumu, seçim sonucunu belirleyecek unsurlar arasında. Son seçimde Biden, Arizona’da çok az bir farkla, yalnızca binde 3 ile kazanmıştı. Bu eyalet, genelde Cumhuriyetçi bir seçmen yapısına sahip olsa da, kürtaj konusu ve Mormonların Trump’a destek vermeyeceklerini açıklamaları, bölgeyi salıncak eyalet haline getiriyor.
Georgia Eyaleti’nde Seçmen Tercihleri
Georgia’da yapılan anketlerde, halkın göçmenler, ekonomi ve altyapı konularında yoğunlaştığı görülüyor. Bu eyalet, Donald Trump’ın seçim sonuçlarına müdahale iddialarıyla gündeme gelmişti ve şu anda seçmenlerin seçim güvenliği konusundaki kaygıları artmış durumda.
Michigan’da Arap Nüfusun Etkisi
Yoğun Arap kökenli nüfusa sahip Michigan’da, adayların İsrail-Filistin sorununa yaklaşımları belirleyici olabilir. Biden’ın Gazze’ye yönelik eleştirileri, Arap ve Müslüman seçmenler arasında destek kaybına neden oldu. Kamala Harris’in daha dengeli bir yaklaşım sergileyerek bu oyları geri kazanabileceği yönünde beklentiler arttı.
Nevada’da Göç Meselesi
Nevada’da yapılan son anketlerde, Kamala Harris’in önde olduğu görülse de, sonuçlar çok yakın. Latin kökenli seçmenlerin tercihleri, bu eyaletteki seçim sonucunu belirleyebilir.
Kuzey Carolina’nın Salıncak Eyalet Rolü
Kuzey Carolina, son 30 yılda nüfus artışı gösteren salıncak eyaletlerden biri. Buradaki anketler, her iki adayı da birbirine çok yakın gösteriyor. Donald Trump, seçim gününe kadar bu eyalette kampanya yapmayı planlarken, Kamala Harris de etkinliklere katılacak. Anketlerde henüz belirleyici bir isim öne çıkmıyor.
Pennsylvania ve Ekonomik Sorunlar
Pennsylvania, hayat pahalılığının en fazla hissedildiği eyaletlerden biri olarak öne çıkıyor. Burada yapılan anketlerde, sonuçlar 48’e 48, 49’a 48 gibi çok yakın rakamlar gösteriyor. Seçmenlerin nihai kararları, bu eyalette en belirsiz olanlardan biri.
4. ABD’de Çözüm Bekleyen Temel Sorunlar
Amerika, Covid-19 salgınının ardından son 50 yılın en yüksek enflasyon oranlarıyla karşı karşıya. Enflasyon, yüzde 9’a kadar yükselmişken, şu an yüzde 3 civarında. Yıllardır yüzde 2 oranında stabil kalan enflasyon, Amerikalılar için ciddi bir endişe kaynağı. Ayrıca, küresel krizlerin etkisiyle artan petrol fiyatları da halkın gündeminde önemli bir yer kaplıyor. Ekonomi, Amerikalı seçmenler açısından en kritik meselelerden biri. Diğer tartışmalı konular arasında, özellikle Güney sınırından gelen kaçak göçmenlerin durumu, kadınların kürtaj hakkı, altyapı sorunları ve sağlık hizmetlerinin yüksek maliyetleri yer alıyor.
5. ABD Seçim Sonuçlarının Türkiye’ye Etkileri
ABD’deki başkanlık seçimlerinin sonucu, Türkiye ile ilişkilerde köklü değişimlere yol açmayabilir. Amerikan Başkanı’nın yetkileri, çoğu zaman sanıldığı kadar geniş değildir. Örneğin, Donald Trump’ın seçilmesi durumunda Türkiye’nin F35 savaş uçakları programına alınması, başkanın tek başına alabileceği bir karar değildir; bu durum, Kongre’nin onayına bağlıdır. Yani, sadece başkanın kim olduğu değil, Temsilciler Meclisi ve Senato’daki güç dengeleri de önemlidir.
TÜRKİYE-ABD İLİŞKİLERİNİ NELER BEKLİYOR?
Biden, Erdoğan’ı Beyaz Saray’da ağırlamadı; son olarak Trump döneminde bu gerçekleşti. Trump ve Erdoğan arasında daha yoğun bir iletişim varken, Biden döneminde bu ilişki daha mesafeli. Ancak, Trump’ın seçilmesi, tartışmalı konularda daha hızlı ilerleme anlamına gelmeyebilir. Kamala Harris’in başkan olması durumunda, özellikle Orta Doğu ve İsrail konularında Türkiye’nin daha fazla destek verebileceği yönünde beklentiler de mevcut.
