ABD’nin Filipinler’e Destek Açıklamaları
CNN’deki habere göre, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, “ABD’nin müttefiki Filipinler’in yanında olduğunu ve Çin’in tırmandırıcı ve sorumsuz eylemlerini kınadıklarını” belirtti. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Kurt Campbell da Filipinler Dışişleri Müsteşarı Maria Theresa Lazaro ile Çin’in “tırmandırıcı ve sorumsuz eylemlerini” görüştü. Campbell, Çin’in “Filipinler’in Güney Çin Denizi’nde yasal bir deniz operasyonu yürütmesini engelleyerek Manila yönetiminin seyrüsefer özgürlüğüne müdahale ettiğini” belirtti.
ABD Büyükelçisi ve Çin’in Tehlikeli Manevraları
ABD’nin Manila Büyükelçisi MaryKay Carlson, yaptığı açıklamada, ülkesinin Çin’in yaralanmalara neden olan ve Filipinler gemilerine zarar veren “agresif ve tehlikeli manevralarını” kınadığını vurguladı.
Olayın Arka Planı
Filipinler’e ait ikmal gemisiyle Çin’e ait gemi, dün Güney Çin Denizi’nde iki ülke arasındaki ihtilaflı bölgede çarpışmıştı. Çin Sahil Güvenliğinden yapılan açıklamada, Filipinler’e ait ikmal gemisinin İkinci Thomas Sığı yakınındaki sulara “yasa dışı girdiği”, Çin gemilerine tehlikeli şekilde yaklaşarak “çarpışmaya sebep olduğu” belirtilmişti.
Gerilim Nedenleri ve Bölgedeki Durum
Güney Çin Denizi’nde Spratly Adaları’nın parçası olan ve Filipinler’in kontrolündeki İkinci Thomas Sığı, son dönemde iki ülke gemilerinin karşı karşıya geldiği sürtüşme ve gerilimlere sahne oluyor. Pekin yönetimi, resifte karaya oturtulan Sierra Madre savaş gemisinin bölgede yasa dışı bulunduğunu belirterek, geri çekilmesi ve resifin orijinal haline getirilmesini talep ediyor.
Uluslararası Hukuk ve Daimi Tahkim Mahkemesi Kararı
Çin’in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri unsurların yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine bölge ülkeleriyle birlikte ABD de karşı çıkıyor. Lahey’deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla verdiği kararda Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.