ABD Ankara Büyükelçisi Flake’in Açıklamaları
ABD Ankara Büyükelçisi Flake, Türkiye’nin Batı ile Rusya arasında gerçekleşen tarihi tutuklu takasına verdiği lojistik desteği vurguladı. Bu ayın başında gerçekleştirilen bu takas, iki ülke arasındaki ilişkilerin seyrini etkilemiş gibi görünüyor. Flake, ABD’nin Türkiye’den Rusya’ya askeri amaçlı teçhizat gönderilmesi konusundaki endişelerinin devam ettiğini de ifade etti.
Gazetecilerle Toplantı
1 Eylül’de Türkiye’deki görevinden ayrılması beklenen Flake, İstanbul’da düzenlediği basın toplantısında, İran-İsrail gerilimi hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Flake, “İran ile ilişkisi olan tüm müttefiklerimizden gerilimin tırmanmasını engellemelerini istiyoruz, ve Türkiye bu ülkelerden biri” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin Rolü ve Gerilimler
‘TÜRKİYE ELİNDEN GELENİ YAPIYOR’ ifadesiyle, ABD Büyükelçisi, Türkiye’nin gerilimi azaltma çabalarını takdir etti. Reuters haber ajansına verdiği demeçte, Türkiye’nin bu konuda “elinden geleni yaptığını” belirtti ve “Gerilimin tırmanmayacağı konusunda bizden daha emin görünüyorlar” dedi. İran ve İsrail arasındaki yüksek gerilim, İran’ın nisan ayında İsrail’e karşı hava saldırıları düzenlemesi ve Hamas lideri İsmail Haniye‘nin temmuz sonunda Tahran’da öldürülmesi ile daha da artmış durumda. Bu durum, savaşın bölgeye yayılabileceği endişelerini de beraberinde getiriyor.
Türkiye’nin Arabuluculuk Çabaları
Flake, Türkiye’nin Gazze konusundaki arabulucu rolünün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail’e karşı sert söylemleri nedeniyle zorlaştığını ifade etti. Washington’un ateşkes çağrısının ardından, Ankara ile Washington arasındaki gazze konusundaki görüş ayrılıklarının azaldığını belirtmesine rağmen, anlaşmazlıkların devam ettiğini de vurguladı.
Tutuklu Takasında Türkiye’nin Önemi
ABD ve Türkiye arasındaki ilişkiler, Suriye’deki Kürtler meselesi ve Türkiye’nin Rus S-400 savunma sistemlerini satın alması nedeniyle bir süredir gerginlik içinde. 2019 yılında ABD, Türkiye’yi F-35 jet programından çıkarmıştı. Ancak Flake, son dönemde ABD-Türkiye ilişkilerinin, “bir süredir olduğundan daha iyi duruma geldiğini” belirtti. Özellikle Türkiye’nin, ABD ve Rusya arasında Soğuk Savaş’tan bu yana gerçekleşen en büyük tutuklu takasında “faydalı bir rol” oynadığını vurguladı. Ağustos ayı başındaki takasla ilgili olarak, “Müzakerelerde yer almadılar ancak lojistik tarafında önemli bir rol oynadılar” şeklinde ekledi.
Türkiye Cumhurbaşkanlığı Açıklaması
Türkiye Cumhurbaşkanlığı, 1 Ağustos tarihinde yaptığı basın açıklamasında, tutuklu takasının MİT’in (Milli İstihbarat Teşkilatı) organizasyonu ile gerçekleştiğini duyurdu. Takas kapsamında “2’si çocuk 10 rehinenin Rusya’ya, 13 rehinenin Almanya’ya, 3 rehinenin de ABD’ye nakledildiğini” bildirdi. Açıklamada, tarafların Temmuz ayında Türkiye’de bir araya gelip süreci müzakere ettikleri de kaydedildi.
Rusya’ya Yönelik Endişeler
ABD Ankara Büyükelçisi, Türkiye’nin Rusya’ya askeri amaçlı teçhizat gönderilmesi konusundaki endişelerinin hala sürdüğünü vurgulayarak, Ankara’yı ihracatı önlemek için iş birliğini artırmaya çağırdı. Flake, “Bu bizim için endişe kaynağı olmaya devam ediyor ve bunu sık sık ve tutarlı bir şekilde dile getiriyoruz. Buradaki temaslarımızla konuştuğumuzda hedefimizin Rusya’ya savaş gücü sağlanmaması olduğunu vurgulayacağız.”
Hâlâ Türkiye üzerinden önemli ürünlerin geldiğini görüyoruz. Bu yüzden orada daha iyi iş birliği arıyoruz ve birçok yönden bunu sağlıyoruz. Rusya’nın bundan şikayet ettiğini biliyorum, bu da iyiye işaret.”
