24 Şubat 2022 tarihinde Rus askerlerinin Ukrayna’nın Donbas bölgesine askeri hareketi ile başlayan ve 20 günü aşkındır devam eden savaşın başlıca karakterleri, devletlerden ziyade küresel şirketler oldu.
Bu savaş ikliminde Nestle, Apple, Mercedes Benz, Jaguar, Land Rover, H&M, Philip Morris, Sony, Coca-Cola, Amazon, Starbucks, McDonald’s, Microsoft, Airbnb, Burberry, Warner Bros, Disney, Netflix, Nike başta olmak üzere birçok marka Ukrayna’nın yanında yer aldıklarını göstererek Rusya’daki faaliyetlerini durduklarını ve geleceğe yönelik yatırımlarını askıya aldıklarını ifade etti.
Meta ise Facebook, Instagram, WhatsApp ile başlıca iletişim kanallarının çatı şirketi niteliği ile bilinen küresel bir firma olarak, savaşa yakın cepheden katılmayı tercih etti.
Meta’nın açıklamalarına göre kimi kurallarda istisnalar uygulanacak
Meta, savaşın başlaması ile Rusya’daki tüm hizmetlerini süresiz olarak askıya aldığını duyurmuştu. Facebook ve Instagram’da yer alan topluluk kuralları gereği, nefret söylemleri ve şiddet içeren paylaşımlar engelleniyordu. Meta’nın son açıklamaları ile bu kurala istisnalar getirildiği ortaya çıktı. Rus askerlerine yönelik şiddet çağrısı ve nefret söylemlerinde bulunanlara ilişkin herhangi bir yasaklama olmayacağı duyuruldu.
Hatta Mark Trevelyan tarafından yazılan Reuters haberine göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukashenko’ya ölüm çağrısı yapan bazı gönderilere geçici olarak izin verecek. Bu gönderilere verilen izin başkalarını da dahil etmediği, kesin bir konum veya doğrudan bir fiili desteklemediği sürece kısıtlı süreliğine sınırlandırılmayacak.
Yapılan açıklamaya göre ilgili düzenleme şu anda; Ukrayna, Polonya, Letonya, Rusya, Litvanya, Estonya, Slovakya, Macaristan ve Romanya için geçerli olacak.
Meta yetkilisi Andy Stone konuya ilişkin, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin bir sonucu olarak, ‘Rus işgalcilere ölüm’ vb. şiddet içeren konuşmalar gibi normalde kurallarımızı ihlal edecek siyasi ifade biçimleri olmasına rağmen geçici olarak izin verdik. Yine de Rus sivillere yönelik şiddet çağrılarına izin vermeyeceğiz.” ifadeleri ile Rus sivillerine yönelik paylaşımlara izin verilmeyeceğini de duyurmuş oldu.
ABD’de yer alan Rus Büyükelçiliği, Meta’ya karşı tepkisini şu cümlelerle ifade etti:
“Meta’nın Ruslara karşı nefret ve düşmanlığı kışkırtmaya yol açan saldırgan ve canice politikası çok çirkin. Şirketin eylemleri, ülkemizde ilan edilen kuralsız bilgi savaşının bir başka kanıtıdır.”
Dmitriy Peskov, Meta’nın izin verdiği karşı şiddet çağrılarının engellenmemesi durumunda Moskova’nın en kararlı şekilde yanıt vereceğini söyledi. Meta’nın nefret söylemlerine kısmen izin vereceği açıklamasıyla ilgili konuşan Peskov, “Bu çok dikkatli bir şekilde incelenmesi ve teyit edilmesi gereken bir bilgi. Durumun böyle olmamasını umuyoruz, eğer böyle olursa da şirketin faaliyetlerini durdurmaya yönelik en kararlı tedbirlerin alınması gerekir,” dedi.
Rusya geçen hafta, Rusya medyasına erişim konusunda platformun koyduğu yasaklamalara tepki olarak Facebook’u ülkesinde yasakladığını ve daha birçok sosyal medya platformunu kısıtladığını açıklamıştı. Yakın zamanda neler olacağı ise merak konusu olmayı sürdürüyor.
Stj. Av. Selin Ceren CANBULUT
