NFT, ilk kez 2014 yılında ortaya çıkan; her biri benzersiz dijital varlıklardır. Bu varlıklar görsel, ses, yazı, video, SMS, GIF veya Domain olabilmekte; kripto veya geleneksel para birimleri yoluyla mülkiyetini geçirmektedir. Dahil olduğu Blok zincir yoluyla, alanı anonimleştiren ve saydamlaştıran koda dayalı sistemlerden oluşur. Bu yol ile tüm alım ve satımlar sistem üzerinden görülebilmesine karşın, kimlikleri tamamen gizli olarak sunucuda yer alır.
Kripto paraların ortaya çıkmasının ardından içerdiği yazılımsal korumalar sayesinde, birçok dolandırıcılık, kara para aklama gibi haber gündeme geldi. Blockchain analitik firması Chainalysis’in verilerine göre, 2021’de kripto para dolandırıcılığının 14 milyar dolar ile rekor kırmış oldu.
Geçtiğimiz aylarda ABD’de de yetkililer Bitfinex isimli kripto para borsasının 2016 hackiyle bağlantılı olduğu iddia edilen 3,6 milyar dolar değerindeki kripto paraya el koymuştu. İlgili kriptoların anlık olarak 4,5 milyar dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor, Başsavcı Yardımcısı Lisa Monaca yaptığı açıklamada bu değeri tarihlerinin en yüksek değerli mali el koymalardan biri olarak tanımlıyor.
Değiştirilemez tokenler olan NFT’ler ise ilk kez HMRC tarafından sürece dahil edilerek, el koymanın konusunu oluşturabileceğini gösterdi.
İngiltere’nin vergi dairesi (HMRC), üç kişinin tutuklandığı 1,4 milyon sterlinlik bir dolandırıcılık davası sırasında 3 NFT parçasına da el koydu. İddiaya göre tutuklanan üç şahıs, sahte kimlikler, tek kullanımlık numaralar ve özel VPN’ler kullanarak 250 kadar paravan şirket ile dolandırıcılık faaliyetlerini sürdürmekteydi.
HMRC ekonomik suçlar departmanı müdür yardımcısı Nick Sharp ‘Dünya’da NFT’lere el koyan ilk kolluk kuvvetiyiz. Gerçekleştirdiğimiz el koymanın kripto varlıkları ile vergi kaçırma gibi niyetini olan herkese HMRC tarafından bir uyarı niteliğinde olduğunu söyleyebiliriz.’ diyerek türünün ilk örneği olan NFT varlığa el koymanın son olmayacağının da sinyallerini vermiş oldu.
Yaklaşık 5.000 sterlin değerinde 3 NFT’ye el konulması hakkında ‘Mali suç işleyenler ve kaçakçıların geliştirdikleri yolları takip edebilmek adına büromuzu teknolojiye gereklerine göre düzenliyoruz’ ibarelerini kullandı.
HMRC söz konusu sanat eserlerine el koyarak mülkiyetlerini almak yerine, mahkeme emriyle satışlarını engellediğini ifade etti.
Collyer Bristow Hukuk Bürosu ortağı Robin Henry, ‘NFT’ler geleneksel mülkiyet anlayışının karşısında bulunuyor. Fiziksel formu olmayan bu değerler, HMRC’nin son çalışmasıyla beraber hukuk dünyasında da dijital mülkiyet kapsamında gelişmesine yol açacaktır.’ İfadesi ile NFT ve tabii Metaverse’ü de etkileyecek olan dijital mülkiyete ilişkin yakın gelecekte hukuki düzenlemeler getirileceğinin de altını çizdi.
Stj. Av. Selin Ceren CANBULUT
