Hiper Hız Yıldızları: Galaksinin Gizemli Sakinleri
Galaksimizin derinliklerinde, hızla dönen yıldızlar arasında dikkat çekici bir grup var: hiper hız yıldızları. Bu yıldızlar, Samanyolu gibi devasa galaksilerin etrafında, saniyede yaklaşık 600 kilometre olan kaçış hızını aşarak, çok daha hızlı hareket ediyorlar. Ancak, bu heyecan verici keşiflerin ötesinde, bazıları sadece hızlarıyla değil, aynı zamanda ilginç gezegen sistemleriyle de dikkat çekiyor.
Yeni yapılan araştırmalar, hiper hız yıldızları arasında yer alan ve gezegen barındıran bir yıldız sistemini gün yüzüne çıkardı. MOA (Astrofizikte Mikro Mercek Gözlemleri) arşiv verilerinde, Güneş’in yaklaşık beşte biri büyüklüğünde olan bu küçük yıldız ile, Dünya’nın kütlesinin 29 katı büyüklüğünde bir gezegenin varlığı tespit edildi. Maryland Üniversitesi ve NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden baş yazar Dr. Sean Terry, bu keşifle ilgili olarak şöyle açıklamada bulundu: “Bu gezegen, Güneş Sistemi’nde Venüs ile Dünya’nın yörüngeleri arasında kalacak bir mesafede, düşük kütleli bir yıldızın etrafında dönen bir süper-Neptün dünyası olabilir”. Dr. Terry, heyecanını şöyle sürdürüyor: “Eğer bu doğruysa, bu, hiper hızlı bir yıldızın etrafında dönen ilk gezegen olacak.”
2011 yılında gerçekleştirilen ilk gözlemler, bu sistemin, daha uzak bir yıldızın önünden geçerek onu bir mercek gibi büyütmesi sayesinde mümkün oldu. Bu oldukça etkileyici yöntem, mikromercek etkisi olarak adlandırılıyor. Ancak, her ne kadar etkileyici olsa da, bu yöntemin bazı sınırlamaları bulunuyor. Araştırmacılar, gezegenin ve yıldızın uzaklığını bilmediğinden tam kütlelerini ölçme imkanına sahip olamadılar; yalnızca kütle oranlarını hesaplayabildiler. Yapılan hesaplamalara göre, bu iki cisimden biri, diğerinden yaklaşık 2.300 kat daha ağırdı.
Ekip, yıldız tanımına uyan bir nesne arayışına girdi ve Avrupa Uzay Ajansı’nın Gaia uydusundan 2021 yılına ait verilerde bir aday bulmayı başardı. Ancak, bu sistemin boyutlarını daha net bir şekilde belirlemek için, Gaia’dan gelen takip verilerine ihtiyaç duyuluyor. Maryland Üniversitesi, College Park ve NASA Goddard’da araştırma bilimcisi olan Aparna Bhattacharya, bu konuda önemli bir noktaya değinerek şöyle söylüyor: “Yüksek çözünürlüklü gözlemler yıldızın aynı pozisyonda kaldığını gösteriyorsa, o zaman sinyale neden olan sistemin bir parçası olmadığından emin olabiliriz.”
Bu ilginç çalışma, The Astronomical Journal dergisinde yayımlandı ve galaksimizin gizemlerini bir kat daha derinleştirdi. Hiper hız yıldızlarının ve onların etrafındaki gezegenlerin sırlarını çözmek, bilim insanları için büyük bir heyecan kaynağı olmaya devam ediyor.