Ameliyat Tarihinizi Seçerken Dikkat Edin!
Yakın zamanda bir ameliyat olmayı düşünüyorsanız, bu çalışmayı öğrendiğinizde ameliyat tarihinizi dikkatli bir şekilde belirlemek isteyebilirsiniz. Yapılan araştırmalara göre, Cuma günü gerçekleştirilen ameliyatlar, diğer günlere göre daha yüksek komplikasyon riski ve ölüm oranlarıyla ilişkilendiriliyor. JAMA Network Open’da yayımlanan geniş çaplı bir çalışma, Cuma günkü cerrahi operasyonların ölüm, tekrar hastaneye yatma ve komplikasyon gibi istenmeyen etkiler açısından yüzde 5 daha fazla risk taşıdığını ortaya koyuyor.
Bu “hafta sonu etkisi” özellikle isteğe bağlı operasyonlarda ve birçok cerrahi branşta belirgin şekilde kendini gösteriyor. Araştırma, Kanada’nın Ontario bölgesinde 2007 – 2019 yılları arasında Pazartesi ve Cuma günleri gerçekleştirilen 25 farklı cerrahi prosedürü inceledi ve yaklaşık 430.000 hastanın verilerini analiz etti. Bu devasa veri kümesi; doktorların deneyimi, yaşı gibi detayları ve hafta sonu etkisinin kısa (30 gün), orta (90 gün) ve uzun vadeli (1 yıl) sonuçlar üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde ele aldı. Sonuçlar, Cuma gününün diğer günlere göre en riskli ameliyat günü olduğunu doğruladı.
Peki, bu kadar büyük bir farkın nedeni nedir? Araştırmacılar, birkaç temel nedeni işaret ediyor. İlk olarak, hafta sonuna yaklaşıldıkça hastanelerdeki klinik personel sayısında ciddi bir azalma gözlemlenebiliyor; en azından ABD’de durum böyle. Bu eksiklik, komplikasyonların erken tespit edilip müdahale edilmesini zorlaştırıyor. Ayrıca, Cuma günleri ameliyatlarda daha az deneyimli, kıdemsiz cerrahların görev alması olasılığı da artıyor. Kıdemli meslektaşlara erişim ve danışma fırsatları da hafta sonuna doğru azalıyor, bu da ameliyat sonrası bakımda kritik sorunlara yol açabiliyor.
- Hafta sonunda genellikle daha az kaynak, test ve müdahale seçeneği mevcut.
- Cumartesi veya Pazar günü hastaların taburcu edilme olasılığı daha düşük.
Araştırmacılara göre, yetersiz kadro, yorulmuş personel ve kaynak eksikliği gibi birçok faktör bir araya geldiğinde riskin yükselmesi kaçınılmaz hale geliyor. Bu bulgular, cerrahi planlama süreçlerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğinin önemli bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. “Sağlık sistemleri, ameliyatın günü ne olursa olsun tüm hastalar için mükemmel bir bakım sağlanmasını garanti etmelidir” şeklinde vurguluyorlar. Çalışma JAMA Network Open’da yayınlandı.