D Vitamininin Önemi ve Alımı Hakkında Bilgiler
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sait Gönen, vitaminlerin vücutta emilim bozukluğu olmadığı takdirde çoğunlukla gıdalardan alındığını belirtti. Özellikle D vitamininin, güneşin morötesi ışınlarından sentezlenerek elde edildiğini ifade etti. Prof. Dr. Gönen, bu vitaminin yaz aylarında, özellikle haziran, temmuz ve ağustos aylarında, saat 11.00 ile 15.00 arasında direkt güneş ışınlarına maruz kalınarak vücutta sentezlenebileceğini vurguladı. Gıda kaynaklarında D vitamininin bulunmasına rağmen, bu miktarın genellikle yetersiz kaldığını ve bu nedenle bazı Batı ülkeleri ile ABD’de gıdalara D vitamini takviyesi yapıldığını söyledi.
D vitamini eksikliğinin, özellikle plazalarda çalışan ve gün boyunca güneş ışığına maruz kalmayan bireylerde daha yaygın olduğunu belirten Gönen, bu durumda dışarıdan takviye almanın gerekli olduğunu ifade etti. Ayrıca, tahlillerde herhangi bir vitamin eksikliği gözlemlenmediği takdirde B vitamini, D vitamini kompleksleri ve C vitamini almanın gereksiz olduğunu söyledi. Prof. Dr. Gönen, “Bazı vitaminlerin aşırı alımının böbreklerde hasara yol açabileceğini unutmamak gerekir. Gereksiz bir alım, böbreklerimizi zorlayabilir ve bu da ekonomik olarak da yük oluşturur,” diye ekledi.
Vitamin Kaynakları ve Emilim Bozuklukları
Meyvelerde yüksek miktarda C vitamini, tahıl ve sebzelerde B vitamini, ıspanak gibi sebzelerde ise magnezyum bulunduğuna dikkat çeken Gönen, vücutta emilim bozukluğuna neden olabilecek bazı durumların varlığına da değindi. Özellikle çölyak hastalığı ve glütene duyarlılığın bu tür eksikliklere yol açabileceğini vurguladı. “Vitamin ve mineral eksiklikleri, tahlil sonuçlarıyla belirlenir. Eğer tahlilde bir eksiklik tespit ediliyorsa ve hastanın belirli şikayetleri varsa, bu eksikliklerin doktor kontrolünde giderilmesi önemlidir,” dedi.
Magnezyum ve Diğer Vitaminlerin Önemi
Prof. Dr. Gönen, belirli dönemlerde bazı vitamin ve minerallerin sosyal medyada popüler hale geldiğini belirtti. Vücutta olması gereken magnezyum aralığının 30-50 mililitre olduğunu ifade etti. “Gıdalarda da büyük oranda magnezyum bulunmaktadır,” diyen Gönen, bazen emilim sorunları nedeniyle bazı hastalarda spazmlar ve kasılmalar görülebileceğini açıkladı. Bu gibi durumlarda, yapılan tahlillerde magnezyum seviyeleri alt sınırda ise takviye almanın gerekli olabileceğini belirtti. Ayrıca, kalsiyumun daha iyi emilebilmesi için magnezyuma ihtiyaç olduğuna dikkat çekti. Kalsiyum eksikliği durumunda da magnezyum takviyesinin faydalı olabileceğini söyledi.
Tahlil sonuçları sonrasında doktor kontrolünde takviye almanın önemine vurgu yapan Gönen, bireysel olarak vitamin kullanımının genellikle fayda sağlamadığını belirtti. Magnezyum çeşitleri arasında üstünlük olmadığını kaydeden Gönen, uyku düzeni ve kas krampları gibi durumların magnezyum eksikliğinden kaynaklanabileceğini ifade etti. Ancak, her bireyin magnezyum takviyesi almasının gerekmeyebileceği konusunda uyardı. “Yaşam tarzı, dengeli beslenme ve düzenli egzersiz, organizmadaki karbonhidrat, lipid ve protein metabolizmasını düzenlemede kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, hastalarımıza yaşam tarzı disiplini öneriyoruz,” dedi. Özellikle diyabetik hastalarda ve bozulmuş glikoz toleransı olan bireylerde bu disiplinin büyük bir öneme sahip olduğunu belirtti.