Diyabet ve Göz Sağlığı: Diyabetik Retinopatiye Dikkat!
Uzun yıllar boyunca diyabetle yaşayan bireylerde, görme kaybına yol açabilen göz hastalıklarının görülme oranı giderek artmaktadır. Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nursal Melda Yenerel, diyabetin zamanla gözün alt tabakasındaki damarları etkileyerek diyabetik retinopatiye (retina hasarı) neden olduğunu belirtmektedir. Prof. Dr. Yenerel, “Diyabet, hem mikro damarlarda hem de makro damarlarda, yani küçük ve büyük damarlarda hasara yol açabilir. Retinopati, nefropati ve nöropati gibi durumlar, küçük damarların etkilenmesine bağlı olarak gelişir. İlerleyen retinopati vakalarında, gözde ciddi görme kayıpları meydana gelebilir” diye ifade etmektedir.
RİSK, HASTALIĞIN SÜRESİYLE ARTIYOR
Diyabetik retinopatinin, diyabet süresi uzadıkça gelişme ihtimalinin arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Yenerel, “Özellikle Tip 1 diyabeti olan bireylerde, tanı daha erken konulması sebebiyle uzun vadede retinopati gelişme riski daha yüksektir. Tip 2 diyabet hastaları, çoğu zaman farkında olmadan uzun süre diyabetle yaşamaya devam edebiliyor. Bu nedenle, diyabet tanısı alındığı andan itibaren düzenli göz muayeneleri asla ihmal edilmemelidir” şeklinde uyarıda bulunmaktadır. Tip 1 diyabet hastalarında tanı konulmasından itibaren ilk 5 yıl içinde, Tip 2 diyabetlilerde ise tanı anında göz muayenesinin yapılmasının önemini vurgulayan Prof. Dr. Yenerel, “Şeker hastalığının süresi uzadıkça diyabetik retinopati gelişme riski de artar. Ayrıca, diyabet hastalarında sadece diyabetik retinopati değil, erken yaşta katarakt ve glokom gibi diğer göz hastalıkları da sıkça gözlemlenmektedir” ifadelerini kullanmaktadır.
BELİRTİLER GECİKEBİLİR
Diyabetik retinopatinin sinsi bir şekilde ilerleyebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Yenerel, “Özellikle sarı nokta etkilenmedikçe hasta görme kaybını çoğu zaman fark etmez. Ancak, damar dışına sıvı sızdırmaya başladığında görme bulanıklığı artar ve hasta göz doktoruna başvurmak zorunda kalır. Bu nedenle, düzenli kontroller, hastalığın erken teşhisi için hayati öneme sahiptir” demektedir. Gözlerde yanma, batma, kızarıklık ve kaşıntının daha çok kuru göz gibi yüzeysel hastalıklarla ilişkili olduğunu belirten Prof. Dr. Yenerel, “Diyabetik retinopati, net görememe, okuma güçlüğü ve uzak mesafeleri seçememe gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu tür şikayetleri olan bireylerin vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurmaları gerekmektedir” şeklinde eklemektedir.
TEDAVİDE ERKEN TEŞHİS ÖNEMLİ
Diyabetik retinopati tedavisinin mümkün olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yenerel, “Hastalığı erken evrede tespit edebilirsek, tedavi sürecimiz çok daha başarılı olmaktadır. Sarı nokta ödemi gelişmişse, enjeksiyon tedavileri uygulanabilir. Yaşa bağlı sarı nokta hastalığında kullandığımız enjeksiyonlar ve kortizon enjeksiyonları gibi tedavi yöntemleri de etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Eğer yeni damar oluşumları ve kanamalar başladıysa, lazer tedavisiyle bu durum kontrol altına alınabilir. Daha ileri evrelerde ise cerrahi müdahaleler gerekebilir” ifadelerini kullanmaktadır. Ayrıca Prof. Dr. Yenerel, bazı hastaların tanı aşamasını geçtikten sonra, yani göz içinde kanama olmuş veya ileri seviyeye gelmiş diyabetik retinopati vakalarında cerrahi operasyonlarla görmenin iyileştirilmesine çalıştıklarını da belirtmektedir.
GÖZ MUAYENESİNİ İHMAL ETMEYİN
Diyabetin küresel bir sağlık sorunu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yenerel, “1990 yılından bu yana dünyadaki diyabetli sayısı dört katına çıktı. Bu nedenle, diyabetin göz sağlığı üzerindeki etkileri konusunda toplumda farkındalık oluşturulması büyük önem taşımaktadır” demektedir. Dünyada 800 milyondan fazla, Türkiye’de ise 10 milyonun üzerinde diyabet hastası bulunduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yenerel, “Diyabetli bireylerin yıllık göz muayenelerini aksatmaması çok önemlidir. Diyabetli hastaların, hem kan şekerlerini dengede tutmaları hem de hipertansiyon, kolesterol gibi ek risk faktörlerini kontrol altına almaları gerekmektedir. Ayrıca, sigara kullanımı da diyabetik retinopati gelişme riskini artırmaktadır” şeklinde açıklamalarını tamamlamaktadır.