ABD’de Ekonomi ve Ticaret Politikaları Üzerine Değerlendirmeler
ABD’de yeni yönetimin ekonomi ve ticaret politikaları, piyasaların gündeminde önemli bir yer tutmaya devam ediyor. Eski Başkan Donald Trump’ın, ABD’de yabancı şirketlerin üretim yapmalarına yönelik yaptığı açıklamalar, yatırımcıların risk iştahını artırıyor. Trump, dün video konferans aracılığıyla katıldığı bir zirvede, iş dünyasına üretimlerini ABD topraklarında gerçekleştirmeleri yönünde çağrıda bulundu. Ayrıca, ABD’de üretim yapmayan şirketlerin ek vergilerle karşılaşacaklarını belirterek, bu durumun iş dünyasında kaygı yaratabileceğini dile getirdi.
Trump, ABD’de üretim gerçekleştiren şirketler için kurumlar vergisi oranını %15’e düşüreceğini de açıkladı. Bunun yanında, Suudi Arabistan ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nden (OPEC) petrol fiyatlarını azaltmalarını talep edeceğini belirten Trump, global ölçekte faiz oranlarının da derhal düşürülmesi gerektiğini ifade etti. Analistler, Trump’ın petrol ve faiz konusundaki açıklamalarının piyasalarda önemli bir etki yarattığını belirtiyor. Düşük petrol fiyatlarının ve politika faizlerinin, imalat sanayi faaliyetleri ve ekonomik büyüme üzerindeki olumlu etkileri konusunda görüş bildiriyorlar.
Ayrıca, analistler Trump’ın Meksika, Kanada, Çin ve Avrupa Birliği gibi ticari ortaklarına yönelik uygulamayı düşündüğü tarifelere dair belirsizliklerin devam ettiğini vurguluyor. Tarifelerin enflasyonist baskıları artırma potansiyeli ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasını gevşetme hızını yavaşlatma riskleri de dikkat çekiyor.
Öte yandan, Trump, kripto para birimleriyle ilgili bir çalışma grubu oluşturulmasını öngören bir kararname imzaladı. Bu kararname çerçevesinde, “Dijital Varlık Piyasaları Çalışma Grubu” adı verilen grup, dijital varlıklara yönelik federal bir düzenleyici çerçeve geliştirmek ve stratejik bir ulusal dijital varlık stoğu oluşturma üzerine değerlendirmelerde bulunmakla görevlendirildi.
Makroekonomik Veriler ve Piyasa Tepkileri
Makroekonomik veriler açısından ise ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 18 Ocak ile biten haftada 223 bine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Analistler, bu verilerin, soğuyan ancak hala güçlü olan bir iş gücü piyasasını işaret ettiğini belirtiyor.
Kurumsal tarafta ise GE Aerospace’in hisseleri, şirketin bu yıl için beklentilerin üzerinde kar tahmininde bulunmasının ardından %6,6 değer kazanırken, American Airlines’ın hisseleri, şirketin bu yıla ilişkin kar tahminlerinin altında kalması sonucu %8,7 düşüş kaydetti.
Piyasalardaki Gelişmeler
Bu gelişmelerle birlikte, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,63 seviyesinde yer alırken, dolar endeksi %0,2 düşüşle 107,8 seviyesinden işlem görmeye başladı. Altının ons fiyatı ise dün %0,1 azalarak 2.754 dolardan kapanırken, şu an %0,7 artışla 2.771 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı da dün %1,2 değer kaybederek 77,3 dolardan günü tamamlamış olup, yeni güne %0,3 artışla 77,5 dolardan başladı.
New York Borsası’nda dünkü işlemler sonucunda S&P 500 endeksi %0,53, Dow Jones endeksi %0,92 ve Nasdaq endeksi %0,22 yükseldi. S&P 500 endeksi kapanışta rekor kırmayı başardı. Ancak, ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı. Avrupa borsalarında ise dün pozitif bir görünüm öne çıkarken, bugün gözler Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı konuşmaya çevrildi.
Lagarde’ın Davos’ta katılacağı oturum, yatırımcılar tarafından dikkatle izleniyor. Analistler, bu konuşmada Trump’ın eleştirdiği Avrupa ile ABD arasındaki ticaret ilişkilerine yönelik yorumların yanı sıra, Avro Bölgesi’nde süregelen resesyon endişelerine dair bir yol haritası belirlenip belirlenmeyeceğine dair sinyaller arayacaklar. Enflasyon ve resesyon ikilemi, Avro Bölgesi’nin en önemli gündem maddelerinden biri olmaya devam ediyor.
Asya Pazarlarında Gelişmeler
Asya borsalarında karışık bir seyir gözlemlenirken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini 17 yılın en yüksek seviyesine çıkarttı. BoJ, politika faizini beklentilere paralel olarak 25 baz puan artırarak %0,50 seviyesine yükseltti. Banka, ücretlerin artmaya devam ettiğini ve temel enflasyonun %2’ye doğru kademeli olarak yükseldiğini ifade etti.
Ayrıca, yenin değer kaybetmesi ve ithalat fiyatlarındaki artış nedeniyle enflasyonun 2025 mali yılında %2,5 civarında olmasının muhtemel olduğu belirtildi. Japonya’da açıklanan verilere göre, Aralık ayında Tüketici Fiyat Endeksi yıllık bazda %3,9 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ocak ayı imalat sanayi PMI ise 51,1 olarak kaydedildi.
Trump’ın ticari tarifeler konusunda beklenildiği kadar agresif olmaması ve şirketlerin ABD’de imalat yaptıkları sürece tarifelerden etkilenmeyeceklerine dair haber akışı, Çin’de risk iştahının artmasına yardımcı oldu. Bu gelişmelerle birlikte kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi %0,1, Güney Kore’de Kospi endeksi %0,6 değer kazanırken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,9 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi %2,1 yükseldi.
Yurt İçi Piyasalardaki Durum
Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da dün alış ağırlıklı bir seyir izlendi ve BIST 100 endeksi, günü %0,07 değer kaybederek 10.112,76 puandan kapandı. Dolar/TL, dünkü işlemlerde yatay seyirle 35,6340’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında %0,2 artışla 35,6910 seviyesinden işlem görüyor.
Ayrıca, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in, bugün piyasalar kapandıktan sonra Türkiye’nin kredi notu değerlendirmesini açıklaması bekleniyor. Moody’s, en son Temmuz ayında Türkiye’nin kredi notunu 2 kademe artırarak B3’ten B1’e yükseltmiş ve not görünümünü pozitif olarak korumuştu.
Analistler, bugün yurt içinde finansal hizmetler güven endeksinin açıklanmasının yanı sıra, Euro Bölgesi’nde ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması ve dünya genelinde imalat sanayi ile hizmet sektörü PMI verilerinin takip edileceğini belirtiyor. Teknik açıdan ise BIST 100 endeksinde 10.200 ve 10.250 puanın direnç, 10.100 ve 10.000 seviyesinin destek konumunda olduğunu kaydediyorlar.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler:
- 10.00 Türkiye, ocak ayı finansal hizmetler güven endeksi
- 11.30 Almanya, ocak ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
- 12.00 Euro Bölgesi, ocak ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
- 12.30 İngiltere, ocak ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
- 13.00 Euro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması
- 17.45 ABD, ocak ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI
- 18.00 ABD, ocak ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
- 18.00 ABD, aralık ayı ikinci el konut satışları