İki Yıl Sonra Deprem Bölgesindeki Durum
Türkiye’yi derinden etkileyen deprem felaketinin üzerinden iki yıl geçmesine rağmen, bölgedeki sorunlar hâlâ devam ediyor. Verilen sözlerin tutulmadığı, konutların tamamlanmadığı ve yıkım çalışmalarının bile tamamlanmadığı bir gerçek. Şu anda 649 bin 632 kişi konteynerlerde yaşamaya devam ediyor. Bu süreçte, işçiler depreme dayanıklı yapılar inşa ederken hayatlarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalıyor.
Sendika temsilcileri, bölgenin patronların insafına terk edildiğini ve iş kazalarının kayıtlarının tutulmadığını ifade ediyor. Devrimci Yapı, İnşaat ve Yol İşçileri Sendikası Genel Başkanı Özgür Karabulut, bu durumu “Bölge, patronların insafına terk edildi. Hak ihlalleri ve iş kazaları açısından işçiler için cehennem gibi bir ortam oluştu. Yeterli ekipman ve nitelikli iş gücü yok. Üretim baskısı altında çalışan işçiler, sürekli olarak tehlike altında.” sözleriyle dile getirdi.
‘Kanun Hiçe Sayılıyor’
Karabulut, çalışanların çoğuna iş güvenliği eğitimi verilmediğini, uzuv kayıplarına neden olan kazaların ise giderek arttığını belirtti. “Kaza kayıtları genellikle tutulmuyor. Yüksekten düşme ve vinç kazaları artış gösteriyor. Çünkü atıl durumda olan vinçleri yeniden piyasaya sürüyorlar. İş kanunları hiçe sayılıyor. Deprem bölgesinde en az 169 işçi yaşamını yitirdi. Kazalara ve iş kaynaklı ölümlere ulaşmak, samanlıkta iğne aramak kadar zor.” dedi.
Toplu İş Makinaları ve İş Kamyonları Operatörleri Sendikası Başkanı Ahmet Sert, bölgede bazı yıkım işlerine belgesiz işçilerin gönderildiğini ve bu durumun hayatını kaybedenlerin sayısını artırdığını aktardı. Sert, “Operatörler, basit nedenlerden ötürü kaza ve ölümlerle karşı karşıya kalıyor. Tedbirler son derece yetersiz. Kanunlara uymayanlar için caydırıcı yaptırımlar yok. Deprem bölgesinde TOKİ projelerinde çok sayıda iş kazası yaşanmakta. Kazalarla ilgili şikayetler ise karşılık bulmuyor.” ifadelerini kullandı.
Şantiyeler Denetlenmeli
Sert, deprem bölgesinde kule vinçlerin kurulum işlemlerinin dahi yetkili servisler tarafından yapılmadığını belirtti. “Avrupa’da hurda olarak değerlendirilen makineler, bizim bölgemizde aktif olarak kullanılıyor. Bölgedeki ihmalleri yetkili birimlere ilettiğimizde sorunların çözülmesi oldukça uzun bir zaman alıyor. Adıyaman’da, Kasım 2024’te 85 gün arayla kule vinç devrildi ve ölümlü kazalar yaşandı. Kule vinçlerde kurulum hataları tespit edildi. Şikayetlerimizi ilettik ancak süreç hâlâ devam ediyor.” dedi.
‘Bölgede Yönetmelikler Adeta Askıya Alındı’
Ahmet Sert, “Bölgede ‘bina yıkım müteahhitlerinin sınıflandırılması yönetmeliği’, ‘bina yıkım yönetmeliği’ adeta askıya alındı ve bu durum kazaların artmasına neden oldu.” şeklinde konuştu. Sert, bazı şirketlerin operatörlük belgesi olmadan işçi çalıştırdığını da vurguladı. “Bölgede 50’ye yakın operatör maalesef hayatını kaybetti. Kanuna uyulmaması, hafta sonu dahil çalışmalara sebep oluyor ve bu da kazaların artmasına neden oluyor.” şeklinde ekledi.