ABD ve Ukrayna Arasında Değerli Maden Anlaşması
ABD ile Ukrayna, Kiev’in Washington’dan destek kazanma çabalarının merkezinde yer alan önemli bir maden ve nadir mineral anlaşmasının taslağında uzlaşmaya vardı. Bu taslak, ABD’nin Ukrayna’nın özgür, egemen ve güvenli bir ülke olmasını arzuladığını vurgulamakta, ancak güvenlik garantileri veya silah yardımı konularında herhangi bir taahhüt içermemektedir. Gelecekteki silah sevkiyatlarının hala müzakere aşamasında olduğu bildirilmiştir. Eski Başkan Donald Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin anlaşmayı imzalamak üzere Cuma günü Washington’a gelmeyi planladığını ifade etti. Bu açıklama, iki liderin geçtiğimiz hafta karşılıklı sert ifadeler sarf etmesinin ardından geldi. Zelenski, Ukrayna ve Avrupa’nın artık ABD’ye güvenemeyeceğini dile getirirken, Trump da Zelenski’yi “seçimle gelmemiş bir diktatör” olarak tanımlamıştı.
Yardımların Faturası
ABD ve Ukrayna, madenler ve diğer doğal kaynaklardan elde edilecek gelirleri toplayarak yeniden yatırmak amacıyla bir Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu kurma kararı aldı. Ukrayna, işletme giderleri düşüldükten sonra elde edilen gelirin yarısını bu fona aktaracak ve katkılar, toplamda 500 milyar dolara ulaşana kadar devam edecektir. ABD ise istikrarlı ve ekonomik olarak güçlü bir Ukrayna için uzun vadeli mali taahhütte bulunmayı taahhüt etmiştir. Trump, ABD’nin Ukrayna’ya 350 milyar dolar yardım sağladığını ve bunun karşılığında mineral haklarını içeren bir anlaşmanın mantıklı olduğunu belirtmiştir. Dünya genelindeki liderler, bu anlaşmayı bir tür “soygunculuk” olarak değerlendirmiştir. Ancak Trump, bu maddelerin ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı silah ve lojistik yardımlarının karşılığı olduğunu ifade etmiştir. New York Times, bu anlaşmanın “Ukrayna’yı haraca bağladığını” iddia etmiştir. Moskova ise, ABD ile değerli maden anlaşması yapmaya hazır olduklarını belirtmektedir.
Ukrayna Sınırı için AB Barış Gücü
Trump’ın Ukrayna’daki savaşı hızla sonlandırma çabası ve Rusya’ya yönelik tutumu, ABD’nin Vladimir Putin’e önemli tavizler verebileceği endişelerini artırmıştır. Avrupa Birliği liderleri, Trump’ın Avrupa’yı tehlikeye attığını düşünmektedir. ABD Başkanı, bu anlaşmayı Kiev’e sağlanan milyarlarca dolarlık yardımların bir karşılığı olarak tanımlıyor. Ayrıca, savaşın sona erdirilmesine yönelik bir mutabakat sağlanması halinde Ukrayna’ya bir barış gücü konuşlandırılması gerektiğini savunmaktadır. Moskova, NATO güçlerinin bölgeye yerleştirilmesini kesin bir dille reddetmiştir. Ancak Trump, Avrupalı bir barış gücünün Ukrayna’ya yerleştirilmesi konusunda Putin’i ikna edebileceğini öne sürmüştür. Bu bağlamda bazı Avrupa ülkeleri, Ukrayna’ya barış gücü göndermeye hazır olduklarını belirtmiş, ancak Kremlin bu fikri yine reddettiğini ifade etmiştir.
Anlaşmanın Nedeni
Ukrayna, modern teknolojinin temel taşları olan nadir toprak elementleri bakımından zengin bir ülkedir. Bu elementler, akıllı telefonlardan elektrikli araç bataryalarına kadar birçok alanda kritik öneme sahiptir. Ülkede, Avrupa Birliği’nin “kritik hammadde” olarak tanımladığı 30 maddenin 21’i bulunmaktadır ve bu, dünya rezervlerinin yaklaşık yüzde beşine tekabül etmektedir. Ancak, bu kaynakların önemli bir kısmı şu anda Rusya’nın kontrolü altında bulunan bölgelerde yer almaktadır. ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna’ya sağlanan askeri ve ekonomik yardımların karşılığında, bu değerli nadir toprak elementlerinin tedarikini garanti altına alacak bir anlaşma yapmayı planladığını dile getirmiştir. Trump, “Ukrayna’nın çok değerli nadir toprak elementlerine sahip olduğunu biliyoruz. Onlarla, bize verdiklerimizi bu nadir elementlerle ve başka kaynaklarla güvence altına alacak bir anlaşma yapmayı planlıyoruz.” ifadelerini kullanmıştır.