Hamas, Gazze Şeridi’nde Müzakereleri Kabul Etti
Hamas, Gazze Şeridi’ndeki çatışmaların sona ermesi ve rehinelerin serbest bırakılması için öngörülen taslak anlaşmayı kabul etti. Görüşmelere katılan iki yetkili, Salı günü yaptıkları açıklamada, anlaşmanın detayları üzerinde hala çalışıldığını belirtti. Bir İsrailli yetkili ise müzakerelerde olumlu bir ilerleme kaydedildiğini, ancak nihai detayların İsrail Kabinesi tarafından onaylanması gerektiğini ifade etti. Eğer İsrail de bu taslağı kabul ederse, son bir yıldan fazla bir süredir devam eden kanlı çatışmada kalıcı bir barış sağlanması adına önemli bir adım atılmış olacak.
Daha önce “görüşmelerin tıkanmasını” gerekçe göstererek arabuluculuk görevini askıya alan Katar, resmi açıklamasında “tarafların bir anlaşmaya şimdiye kadar hiç olmadığı kadar yaklaştığını” duyurdu. Yetkililer, ABD’de 20 Ocak’ta göreve başlayacak olan Başkan seçilen Donald Trump’ın yemin töreni öncesinde anlaşmanın sonuçlanabileceğine dair iyimser bir hava olduğunu belirtti.
Aşamalı Anlaşma Taslağı
Üç aşamadan oluşan bu anlaşma, ABD Başkanı Joe Biden’ın önerdiği ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan bir çerçeveye dayanmaktadır. İlk aşamada, altı hafta süresince kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve yaralı sivillerden oluşan toplam 33 rehinenin serbest bırakılması planlanmaktadır. Buna karşılık olarak İsrail, yüzlerce Filistinli kadın ve çocuğu serbest bırakmayı taahhüt edecektir. İlk aşama sonunda, tüm sivil esirlerin, hayatta olsun ya da olmasın, serbest bırakılması hedeflenmektedir. Bu süreçte İsrail ordusunun, Gazze’nin merkezlerinden çekilmesi öngörülmekte ve Filistinlilerin kuzey Gazze’deki evlerine dönmesine izin verilecektir. Ayrıca, günlük 600 kamyon insani yardımın bölgeye giriş yapması sağlanacaktır.
Ancak, ateşkesin devamı için yazılı bir garanti bulunmamaktadır. Mısır, ABD ve Katar, müzakerelerin devam edeceği ve ikinci ile üçüncü aşamaların, birinci aşama tamamlanmadan uygulanması için Hamas’a sözlü teminat verdiklerini bildirmiştir. Gazze’de yaklaşık 100 İsrailli rehinenin bulunduğu, bunlardan en az üçte birinin hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendirilmektedir.
Hamas’a Sağlanan Büyük İmtiyazlar
Anlaşmanın İsrail Devlet haber ajansı KAN’da yayımlanan taslağına göre, bu anlaşmanın maddeleri Hamas’a oldukça fazla imtiyaz tanımaktadır. Ateşkes taslağında ‘Hamas’ın tamamen silah bırakması’ maddesinin yer almaması, bu anlaşmanın İsrail’in öncelikli askeri hedefleriyle çeliştiğini göstermektedir. Özellikle İsrail’in Gazze merkezlerinden çekilmesi ve Filistinli mahkumların serbest bırakılması dikkat çekmektedir. Önceki taslakta İsrail güçlerinin çekilmesine değinilmesine rağmen, ilk etapta “ölü ya da diri” olarak rehinelerin takas edilmesi ve bir rehine listesinden vazgeçilmesi, Hamas’ın son anlaşma taslağında önemli bir ilerleme kaydettiğini ortaya koymaktadır.