Guantanamo’dan İade: Ridah bin Salih el-Yazidi’nin Ülkesi Tunus’a Dönüşü
Amerika Birleşik Devletleri, Salı günü Küba’daki Guantanamo Körfezi’nde uzun yıllardır tutulan Tunus vatandaşı Ridah bin Salih el-Yazidi’yi ülkesine iade etti. Bu tutuklu, 2002 yılından beri suçlama olmaksızın hapiste bulunmaktaydı. ABD Savunma Bakanlığı, Yazidi’nin “nihayet transfer edilmeye uygun hale geldiğini” duyurdu. Bu karar, Yazidi’nin Guantanamo’ya getirildiği tarihten tam 22 yıl sonra alındı. Yazidi’nin, Guantanamo hapishanesinin açıldığı 11 Ocak 2002’de bu tesise gönderildiği bilgisi verildi.
Guantanamo, 11 Eylül saldırılarının ardından ABD’nin “teröre karşı savaş” kapsamında yakaladığı tutukluların barındırıldığı bir yer olarak biliniyor. Bu hapishane, ‘terör şüphesiyle’ tutuklanan kişilere uygulanan işkenceleriyle uluslararası alanda oldukça kötü bir üne sahip.
Suçlama Olmadan Yıllarca Tutuklu
The New York Times’a göre, Yazidi 2001 yılı Aralık ayında Afganistan sınırında Pakistan askerleri tarafından yakalanmış ve El Kaide militanı olduğu iddiasıyla gözaltına alınmıştı. Ancak ABD, Yazidi’ye yönelik hiçbir resmi suçlama yöneltmedi ve onu 22 yıl boyunca hapiste tuttu. İnsan Hakları Örgütü Human Rights First, Yazidi’nin 2007 yılında eski Başkan George W. Bush ve 2010’da eski Başkan Barack Obama tarafından transfer için onaylandığını belirtti.
Kara Bölge ve İnsan Hakları İhlalleri
Küba’daki ABD askeri üssü Guantanamo, insan haklarını garanti etmeyen ve askeri komisyonlar tarafından yönetilen bir hukuk sistemi altında faaliyet göstermektedir. Askeri komisyonun izniyle Guantanamo’dan serbest bırakılan mahkumlar, ABD’ye göre “mahkumları sahiplenen ülkeler olmadığı için” yıllarca hapiste kalmaya devam edebiliyor. Bazı ülkeler, bu mahkumları geri almak istemiyor ya da alamıyor, bu durum da insan hakları ihlallerine yol açıyor. Guantanamo, bir zamanlar “kara bölgeler” olarak bilinen gizli CIA merkezlerinde tutulan 800 kadar mahkumu barındırmıştı.
Başkanların Kapatma Çabaları
Pazartesi itibariyle Guantanamo’da 26 tutuklu bulunmaktaydı ve bunlardan 14’ü transfer edilmeye uygun durumda. ABD Başkanı Joe Biden, yönetiminin ilk hedeflerinden birinin bu tesisi kapatmak olduğunu açıklamıştı. Ancak son dört yılda mahkumların serbest bırakılması konusunda çok az ilerleme kaydedildi. Eski Başkan Obama da seçim kampanyasında Guantanamo’yu kapatma sözü vermiş, görev süresi boyunca askeri komisyonlar ve Periyodik Gözden Geçirme Kurulu sistemini kurmuştu. Ancak, tüm bu çabalara rağmen Guantanamo halen faaliyet göstermeye devam ediyor.