Trump Yönetiminden Çinli Gemilere Yönelik Yeni Ücret Politikasına Dair Öneri
Trump yönetimi, Çinli şirketlere ait ve Çin tersanelerinde inşa edilen gemilere yönelik önemli bir ücretlendirme politikası geliştirmeyi planlıyor. Yeni teklif, ABD limanlarına uğrayan Çin’e ait veya Çin’de inşa edilmiş üçüncü ülke bayraklı kargo gemilerinden, liman başına 1 milyon dolar veya daha fazla ücret alınmasını öngörüyor.
Büyük konteyner gemileri genellikle ABD’ye mal taşırken birden fazla limana uğradığı için, eğer bu teklif kabul edilirse, bu gemiler her liman ziyaretinde ayrı bir ücretle karşılaşacaklar.
TÜRKİYE’Yİ DE ETKİLEYECEK
Her ne kadar bu yaptırım öncelikle Çin’e yönelik olsa da, Türkiye dahil olmak üzere birçok ülkeyi de dolaylı olarak etkileme potansiyeline sahip. Yeni düzenleme ile ilgili uygulama detayları ise hâlâ belirsizlikler içermekte. Çin yapımı gemilere her liman ziyareti için 1 milyon dolar ücrete tabi tutulması planlansa da, tonaj bazlı farklı hesaplamaların gündeme gelebileceği belirtiliyor. Ayrıca, Çin’de üretilmiş ancak Çinli olmayan şirketler tarafından işletilen gemilerin de bu ücrete tabi olacağı ifade ediliyor. Bu durum, yükün Çin’de üretilip üretilmediğine bakılmaksızın geçerli olacak.
Ekonomistler ve sektör temsilcileri, yeni ücretlerin ABD tedarik zinciri üzerinde olumsuz etkilere yol açabileceğini vurguluyor. Uzmanlara göre, nakliye firmaları, Meksika ve Kanada limanlarına yönelerek ABD’ye kara taşımacılığı ile mal ulaştırmanın yollarını arayacaklar. Dünya Denizcilik Konseyi Başkanı Joe Kramek, önerilen politikaların ABD limanlarında iş kaybına neden olacağını ve sonuç olarak tüketici fiyatlarını artıracağını savunuyor.
ÇİN ELEŞTİRDİ
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin bu planını sert bir dille eleştirerek, Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal ettiğini öne sürdü. Çin Ulusal Gemi İnşa Sanayi Birliği ve Çin Armatörler Birliği, daha önce USTR’nin soruşturma sonuçlarını gerçeklerin çarpıtılması olarak nitelendirmişti. ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), teklifi, Çin’in uluslararası gemi üretim pazarını haksız yere çarpıttığını iddia eden bir soruşturma çerçevesinde sundu.
Çin tersaneleri, 1999 yılında dünya gemi üretiminin yalnızca yüzde 5’ini oluştururken, 2023 itibarıyla bu oran yüzde 50’yi aşmış durumda. Bu hızlı büyümenin, ABD gemi imalat sektörünü sübvanse etme politikasının bir sonucu olduğu ifade ediliyor. USTR, Çin’in politikalarının ABD’nin denizcilik, lojistik ve gemi inşa sektörlerinde iş fırsatlarını ve yatırımları olumsuz etkilediğini vurguladı.
Öneri, kamuoyunun görüşüne 24 Mart’a kadar açık olacak ve yönetim, bu politikayı uygulayıp uygulamama konusunda nihai kararını verecek.