ABD Dışişleri Bakanı’ndan Kritik Dış Yardım Talimatı
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Başkan Donald Trump’ın belirlediği yeni politikalar çerçevesinde dış yardım programlarının gözden geçirilmesi amacıyla neredeyse tüm uluslararası yardım faaliyetlerini derhal durdurma talimatı verdi. Financial Times tarafından elde edilen bir iç yazışmaya göre, bu karar, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) aracılığıyla yürütülen milyarlarca dolar değerindeki yardım sözleşmelerini derinden etkileyecek.
Tüm Yardım Çalışmaları Durduruldu
Rubio’nun Dışişleri Bakanlığı ve USAID’e gönderdiği yazıda, yeni uluslararası insani yardım ödemelerinin derhal askıya alınması gerektiği vurgulandı. Yazıda, “inceleme tamamlanana kadar tüm çalışmaları durdurmalısınız” ifadesi yer aldı. Bu inceleme sürecinin yaklaşık 85 gün sürebileceği ve 2022 mali yılı itibarıyla değeri 70 milyar doları aşan yüzlerce dış yardım sözleşmesinin üç ay boyunca belirsizlikte kalabileceği belirtiliyor.
Ayrıca Rubio, dış yardım fonlarının Dışişleri Bakanlığı tarafından onaylanması gerektiğini ifade ederken, uluslararası yardım programlarının denetimini kendi ofisinde merkezileştirdi. Bu talimat, Trump’ın başkanlık görevine başlamasının hemen ardından imzaladığı bir başkanlık kararnamesini uygulamak amacıyla atılan bir adım niteliği taşıyor.
ABD Çıkarlarıyla Uyumlu Değil
Trump, söz konusu kararnamede, “uluslararası insani yardım bürokrasisinin ve endüstrisinin ABD çıkarlarıyla uyumlu olmadığını, birçok durumda ise ABD’nin temel değerlerine aykırı olduğunu” belirtmişti. Bu bağlamda, yardımların durdurulmasını talep etmişti. Trump’ın ikinci döneminin ilk günlerinde federal hükümetin tüm birimlerini kendi politikalarını uygulamak üzere yeniden yapılandırma çabası dikkat çekiyor.
Rubio’nun talimatına benzer bir şekilde, Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) gibi bilimsel kuruluşlar da yeni yönetimin gözden geçirme sürecini tamamlayana kadar fon çalışmalarını durdurdu. Bu durum, araştırmacılar arasında ciddi endişelere yol açmış durumda.
İstisnalar ve Yeni Rehber
Rubio’nun dış yardımları dondurma talimatına bazı istisnalar dahil edildi. Bu istisnalar arasında İsrail ve Mısır için sağlanacak askeri finansman ile yabancı acil gıda yardımları yer alıyor. Ancak yazıda, mevcut ve yeni sözleşmelerin durdurulmasının yanı sıra, ABD hükümeti kurumlarının dış yardım projeleri için yeni teklif yayınlamaması gerektiği de ifade ediliyor.
Bu hafta yaptığı bir açıklamada Rubio, Trump’ın kendisinden “ABD’nin dış politikasını Amerikan ulusal çıkarlarını rehber edinerek şekillendirmesini” istediğini belirtti. Rubio, göçü kontrol altına almanın ve “Amerika’yı zayıflatan” iklim politikalarını kaldırmanın öncelikleri arasında olduğunu ifade etti. “Harcadığımız her dolar, finanse ettiğimiz her program ve izlediğimiz her politika şu üç basit soruya cevap vermelidir: ABD’yi daha güvenli hale getiriyor mu? ABD’yi daha güçlü yapıyor mu? ABD’yi daha müreffeh kılıyor mu?” şeklinde konuştu.
Rubio’nun bu talimatı, Washington’un dış yardım politikalarında köklü bir değişim sürecini başlatma anlamına geliyor.