Mars’taki Gizemli Kar Fırtınaları
Mars’ta yaz mevsimi hüküm sürüyor, ancak burası Ege’nin sıcak sahillerinden oldukça farklı bir atmosfer sunuyor. Kızıl Gezegen, göz alıcı kıpkırmızı tozlarla kaplı olmasının yanı sıra, güney kutbunda sürükleyici kar fırtınalarıyla da dikkat çekiyor.
Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Mars Express yörünge aracı, bu ilginç fırtınaları gözlemleme fırsatı buldu. Ancak, buradaki kar yağışı, alıştığımız türden değil. ESA’nın yaptığı açıklamaya göre, Mars’ın güney kutbu karbondioksit buzu ve toz katmanlarıyla kaplı. Bu durum, gezegenin yüzeyinde büyüleyici ve esrarengiz bir manzaranın ortaya çıkmasına neden oluyor.
Mars’taki kış mevsiminde sıcaklıklar -123 dereceye kadar düşebiliyor. Bu kadar soğuk bir ortamda bile, Mars’ta 50 santimden fazla kar yağışı gerçekleşmiyor. Dünya’daki kar yağışlarından farklı olarak, Mars’taki kar iki temel formda düşüyor: su buzu ve karbondioksit yani kuru buz. Su buzu, gezegenin ince atmosferi nedeniyle yüzeye ulaşmadan önce gaz haline dönüşüyor; buna karşın, kuru buz yüzeye ulaşabiliyor.
Yukarıdaki Australe Scopuli mevsimsel buzul örtüsü görüntüsü, Mars yüzeyinde buz ve toz katmanlarının üst üste binmesiyle oluşmuş. Bu çarpıcı görüntü, Mars Express’teki Yüksek Çözünürlüklü Stereo Kamera tarafından çekildi ve manzaranın topografyasının dijital arazi modeline dönüştürülmesine olanak sağladı. Görüntü, toz patlamalarının oluşturduğu yelpaze şeklindeki deseni daha yakından inceleme fırsatı sunuyor.
Şaşırtıcı olan, bu görüntülerin kış mevsiminden değil, Mars’ın güney kutbunda neredeyse yaz mevsiminin yaşandığı Haziran ayında çekilmiş olması. ESA’nın duyurusuna göre, Güneş ışınlarıyla ısınan gezegende mevsimsel buz tabakaları geri çekilmeye başlıyor. Görüntünün sol tarafında koyu lekelerin hızla belirginleştiği açıkça görülüyor, bu da Mars’taki dinamik atmosferin sürekli değiştiğini gösteriyor.