Japon Uzay Ajansı JAXA’nın SLIM Görevi Resmen Sona Erdi
Japonya’nın uzay araştırmalarındaki cesur adımlarından biri olan SLIM (Ay Araştırmaları İçin Akıllı İniş Aracı) görevi, 26 Ağustos 2023’te Japon Uzay Ajansı JAXA’nın yaptığı basın açıklamasıyla resmen sona erdi. Fırlatılmasının üzerinden neredeyse bir yıl, Ay’a inişinin üzerinden ise sekiz ay geçmesine rağmen, SLIM beklenenden çok daha uzun bir süre hayatta kalmayı başardı. Son haberler, uzay aracının Nisan ayı sonlarında alındı, ardından ise iletişim kesildi. Ancak bu süreçte, SLIM, zorlukların üstesinden gelerek bilimsel katkılarda bulundu.
SLIM, 20 Ocak 2024 tarihinde Ay’a yaptığı yumuşak inişle, Japonya’yı bu başarıyı elde eden beşinci ülke haline getirdi. İniş, muazzam doğruluğuyla tarihe geçti. Ancak, inişin hemen ardından beklenmedik sorunlarla karşılaştı. Uzay aracı, mevcut güneş ışığını büyük ölçüde azaltan bir açıyla eğik bir şekilde inişi tamamladı ve bu nedenle planlandığı gibi güneş enerjisiyle değil, bataryalarıyla çalışmaya başladı.
Bu zorluklarla başa çıkmak için yapılan değişiklikler, bilimsel görevde önemli bir rol oynadı. SLIM, birkaç ay içinde birincil görevini tamamlamayı ve daha fazlasını başarmayı başardı. Belki de en dikkat çekici olanı, bu görevin ana hedefinin hassas inişi gerçekleştirmek olduğuydu; sorunlara rağmen bu hedef başarıyla gerçekleştirildi. Öyle ki, iniş elipsi belirlenen noktaya sadece 100 metre uzaklıktaydı. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Apollo 11’in elipsi yaklaşık 20 kilometreye 5 kilometreydi.
SLIM, beklenenden bile daha iyi bir performans sergiledi. JAXA, “İniş hassasiyeti hedef noktadan yaklaşık 10 metrelik bir konum hatasıyla değerlendirildi ve bu, dünyanın ilk başarılı noktasal inişini doğruladı.” diye belirtti. Ayrıca, “Çok Bantlı Kamera (MBC), 10 kayada 10 dalga boyu bandında spektral gözlemleri başarıyla gerçekleştirerek ilk beklentileri aştı. Dahası, orijinal görev planının bir parçası olmamasına rağmen, uzay aracının üç ay gecesini atlattığı ve çalışır durumda kaldığı doğrulandı.” ifadesini ekledi.
JAXA’nın SLIM’den aldığı son iletişim 28 Nisan 2023 tarihinde gerçekleşti. Son dört ay boyunca, iniş aracıyla yeniden temas kurmak için birçok girişimde bulunuldu, ancak bu denemeler ne yazık ki başarılı olmadı. Yine de, uzay aracından bir yanıt gelmese bile, etkileyici bir bilimsel çalışma yürüttüğü rahatlıkla söylenebilir.
NASA, bu görevde Lazer Retroreflektör Dizisini test etti ve uzay aracına lazer ışınları göndermek için Ay Keşif Yörünge Aracını (LRO) kullandı. Bu yaklaşım, gelecekte Ay’daki nesneleri veya tesisleri doğru bir şekilde tespit etmek ve SLIM’in gösterdiği gibi süper hassas inişler için konum bulmak amacıyla oldukça faydalı olabilir.
Son olarak, SLIM ve başka robotik keşif araçlarının bilimsel katkılarına ilişkin kapsamlı bir rapor, yakın gelecekte kamuoyuyla paylaşılacak.