Astigmat Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Muhtemelen daha önce “astigmat” terimini duymuşsunuzdur. Bu terim, birçok kişinin göz sağlığı ile ilgili yaşadığı sorunlardan birini ifade eder ve en sık duyacağınız yerlerden biri, bir göz doktoruna yaptığınız ziyaret sırasında olacaktır. Astigmat, bulanık görme gibi can sıkıcı semptomlara yol açabilen bir göz problemidir.
Astigmat sorunu, gözün şekliyle doğrudan ilişkilidir. Normalde, gözlerimiz küresel bir yapıya sahiptir. Ancak astigmatlı bireylerde, göz küresi genellikle daha sıkışmış bir görünüm alır; mükemmel bir küre yerine, şişirilmiş bir balonu düşünün. Bu anormal şekil, gözün yüksekliğinden daha geniş olduğu yatay ya da genişliğinden daha yüksek olduğu dikey şekillerde olabilir. Astigmat, gözün ön kısmında yer alan şeffaf tabaka olan kornea veya ışığı retinaya odaklamaya yardımcı olan göz merceğinin şeklini etkileyebilir. Anormal şekilli bir kornea veya mercek, göze giren ışığın düzgün bir şekilde bükülmemesine yol açar ve bu nedenle ışık, retinanın önünde veya arkasında odaklanır. Sonuç olarak, kişi baktığı nesneleri bulanık bir şekilde görür. Astigmatlı kişiler, her şeyi bulanık görmenin yanı sıra baş ağrısı, göz yorgunluğu ve geceleri görme zorluğu gibi belirtiler de yaşayabilir. Ancak unutulmamalıdır ki, bu belirtiler astigmatlı her bireyde görülmez.
2018 tarihli bir araştırmada, Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, astigmatizma yaygınlığının yetişkinlerde %40,4 ve çocuklarda %14,9 olduğu tahmin edilmektedir; bu oran, coğrafi bölgelere göre değişiklik göstermektedir.
Astigmatın Nedenleri
Astigmatın tam olarak neyin sebep olduğu henüz kesin olarak bilinmemektedir. Ancak bazı durumlarda göz yaralanmaları, hastalıklar veya cerrahi müdahaleler astigmatın ortaya çıkmasına neden olabilir. Genellikle, doğuştan gelen veya çocukluk ve genç yetişkinlik dönemlerinde gelişen astigmat vakaları daha yaygındır. Bu durum, ailenizden gelen genetik faktörlerin etkisini artırır. Ayrıca, astigmatın çoğumuzun çocukken yaptığı bazı alışkanlıklardan kaynaklanabileceği yönünde yaygın bir yanlış anlama da mevcuttur. Örneğin, pek çok kişi televizyona çok yakın oturmanın veya düşük ışıkta kitap okumanın astigmata yol açabileceğine inanır; ancak bunlar yalnızca birer şehir efsanesi olarak kalmaktadır.
Astigmatın Tedavi Yöntemleri
Astigmat her zaman tedavi gerektirmeyebilir. Bazı bireylerde o kadar hafif olabilir ki, günlük yaşamlarını etkilemez. Ancak tedavi gerektiren durumlarda, en basit ve yaygın yöntem gözlük veya kontakt lens kullanmaktır. Bu lensler, göze giren ışığın doğru bir noktada odaklanmasına yardımcı olarak bulanıklığı ortadan kaldırır. Diğer bir ana tedavi seçeneği ise cerrahidir. Farklı cerrahi yöntemler mevcut olsa da, hepsinin ortak noktası göze giren ışığın düzgün bir şekilde bükülmesini sağlamak amacıyla korneayı yeniden şekillendirmektir. Ancak, cerrahi müdahale de bazı riskler taşır; astigmatın yetersiz veya aşırı düzeltilmesi, enfeksiyon, ışık etrafında halo görünümü ve nadir durumlarda görme kaybı gibi “standart cerrahi riskler” söz konusu olabilir.