Pari Dukoviç’in İstanbul’daki İlk Kişisel Sergisi
Rumen asıllı usta fotoğrafçı Pari Dukoviç, Türkiye’deki ilk kişisel sergisini geçtiğimiz çarşamba günü İstanbul’da görkemli bir şekilde açtı. Yunanistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na ait tarihi Sismanoglio Megaro binasında, 23 Ekim’e kadar ziyarete açık olan “İstanbul’dan New York’a: Bir Fotoğrafçının Yolculuğu” isimli sergi, sanatseverleri bekliyor. Bu sergi, 1990’ların sonundaki İstanbul sokaklarından başlayarak, o dönemde sokaklarda oynayan çocuklara, New York’un ünlü siluetine, ABD başkanlarından dünya çapında tanınan sanatçıların portrelerine kadar uzanan 74 eseri barındırıyor.
Serginin girişinde ziyaretçileri karşılayan çoğu siyah beyaz İstanbul fotoğrafları, salonun ilerleyen kısımlarında yerini New York’un parıldayan caddeleri ve etkileyici mimarisine bırakıyor. Dukoviç, sıradışı ışık kullanımı ve özgün kadrajlarıyla İstanbul’un simgelerini farklı bir bakış açısıyla yansıtıyor. New York fotoğraflarında ise bu kozmopolit metropolün kalabalığı ve renkleri ön plana çıkıyor.
Canlı Renkler ve Etkileyici Portreler
Sergiyi gezen ziyaretçileri bekleyen sürprizlerden biri, dünyanın en etkili isimlerinin rengârenk portreleri oluyor. Dergi kapakları, röportaj ve moda çekimlerinde yer alan bu portreler, ziyaretçilerin en fazla ilgisini çeken kısımlardan biri. Birçok ziyaretçi, canlı renklerin kıyafet ve arka planlara yansıtıldığı bu portreler önünde telefonlarına sarılıp fotoğraf çektiriyor. Özellikle alternatif pop sanatçısı Billie Eilish’in 2021 yılında TIME dergisine kapak olduğu fotoğraf önünde uzun kuyruklar oluşuyor.
1984 yılında İstanbul’da doğan sanatçı Pari Dukoviç ile İstanbul-New York hattındaki fotoğraf yolculuğunu, portre çekimlerini ve İstanbul’a olan tutkusunu konuştuk. İlk fotoğraf makinesini 8 yaşında, babasının ona verdiği bir hediye olarak eline alan Dukoviç, o dönem İstanbul’u siyah beyaz fotoğraflama ile başladı. Aynı yıl İstanbul’u ziyaret eden Edinburgh Dükü Prens Phillip’in fotoğrafını çektiğinde, o gün fotoğrafçı olma arzusunu keşfetti. Dukoviç, “Her zaman sevdiğim fotoğrafları çekebilme hedefim oldu. Bu tutkuyla yola devam edersem, bu yolun beni doğru bir şekilde yönlendireceğine inandım. Bu sayede sergide portrelerini gördüğünüz o insanların karşısına çıkabildim. Dergiler bana güven sağladı ve yol gösterdi. Bu şekilde Beyaz Saray’a kadar ulaştım” dedi.
Yaratıcılığın Önemi
Fotoğraflarında çocuksu ruhu yitirmemenin önemine dikkat çeken Dukoviç, “Çocukların en doğal eylemi oynamaktır. Sanat yapmak da yaratıcılık ile birlikte bir oyundur. Bu ruhla devam ettikçe sanatçı, kendini geliştirebilir ve gerçekleştirebilir” sözleriyle sanatına olan yaklaşımını özetledi. Sergide son yıllarda milyonlarca gencin dinlediği Taylor Swift, dünyanın en zenginlerinden Jeff Bezos ve ABD Temsilciler Meclisi’nin eski başkanı Nancy Pelosi gibi pek çok tanınmış kişinin fotoğrafları da yer alıyor.
Portre çekimlerinde unutamadığı anılardan biri olan ABD’li caz ve R&B sanatçısı Stevie Wonder ile çalışma deneyimini paylaşan Dukoviç, stüdyoya girdiğinde görme engelli sanatçı ile tek paylaşımının birbirlerinin enerjisi olduğunu belirtti. O enerji ile sanatçının güvenini kazandığını ifade eden Dukoviç, çalıştığı isimlerle kurduğu bağın fotoğrafa yansıdığını dile getirdi.
Dukoviç, sıkça göç alan kozmopolit metropoller İstanbul ve New York arasındaki deneyimlerini ve bu şehirlerde gördüğü benzerlikleri şöyle aktardı: “Her iki büyüleyici şehir de tam anlamıyla bir kültür harmanı. Her biri, kendi ülkesinin kalbinin attığı metropoller. İstanbul’un enerjisi benim için çok özel. Bu enerji, New York’a da bir yakınlık hissettiriyor. New York’un muazzam gökdelenlerini, içindeki insanların hayallerini tanımak ve Amerikan rüyasını gerçekleştirmek istedim…”
Hayranlık duyduğu İstanbul’u bir fotoğraf sanatçısı gözünden değerlendiren Dukoviç, “İstanbul’un ışığı, mimarisi ve atmosferi sayesinde gerçek bir şeyi metafora dönüştürebiliyor” ifadelerini kullandı. İstanbullu ziyaretçilerin ilgisinden memnuniyetini dile getiren Dukoviç, kentle yıllar sonra tekrar temas kurduğunu ve yeni çalışmalarla bu bağı sürdürmek istediğini belirtti.
TIME Dergisi ve Kariyerinin Zirvesi
İstanbul’un ardından New York’a giden Dukoviç, 2006’da burada fotoğrafçılık eğitimini tamamladıktan sonra, 2012 yılında 100 yıllık The New Yorker dergisinin en genç kadrolu fotoğrafçısı oldu. Amerikan fotoğrafçılık dergisi Photo District News, Dukoviç’i 2011 yılında dünyada takip edilmesi gereken 30 fotoğrafçı listesine dahil etti. TIME dergisinin dokuz kapağını fotoğraflarıyla süsleyen Dukoviç, son çalışmalarından biri olan Balenciaga için çektiği moda fotoğraflarıyla American Photography tarafından “2023’ün fotoğrafı” seçildi. Üç ABD başkanını fotoğraflayan Dukoviç, Barack Obama’nın 2020’de yayımlanan anı kitabı “Vaat Edilmiş Topraklar”ın kapak fotoğrafını çekme onuruna da sahip. Sergi, her gün 12.00-17.00 saatleri arasında ziyaretçilerini bekliyor.