Zonguldak İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Ertuğrul Güner, yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte sıcak havaların etkisiyle mikrobik ishal vakalarında önemli bir artış yaşandığını belirtti. Güner, bu konuda yaptığı açıklamada, ishalin hem bakteriyel hem de bakteriyel olmayan birçok etkenden kaynaklanabileceğini vurguladı.
Güner, yaz aylarında özellikle temiz olmayan suların içilmesi ve bu sularla yıkanan yiyeceklerin tüketilmesinin ishal vakalarının artmasında büyük rol oynadığını ifade etti. Ayrıca, yaz mevsiminde sebze ve meyvelerin iyi yıkanmadan tüketilmesinin de bu rahatsızlıkların yaygınlaşmasına neden olduğunu söyledi. Mikrobik ishallerin başlıca sebepleri arasında E. Coli, Salmonella, Şigella gibi bakterilerin yanı sıra Giardia, Amip gibi parazitler ve Rotavirüs, Adenovirüs, Norovirüs gibi çeşitli virüslerin bulunduğunu belirtti. Bu mikroorganizmaların içme ve kullanma sularına ve yiyeceklere karışarak hastalıklara yol açtığını kaydetti.
Güner, klorlama ve kaynatma gibi dezenfekte yöntemleri uygulanmayan suların ve uygun koşullarda saklanmayan gıdaların ishal hastalıklarına sebep olabileceğini vurguladı. İshalli hastalarda ishalin yanı sıra bulantı, kusma, halsizlik, ateş ve kilo kaybı gibi belirtilerin de görülebileceğini hatırlattı.
Yaz aylarında besinlerin hızlı bir şekilde bozulabileceğini belirten Güner, yemeklerin günlük olarak pişirilmesi ve soğutulmadan tüketilmesi gerektiğini ifade etti. Özellikle dışarıda, açıkta satılan ve son tüketim tarihi belli olmayan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılması gerektiğinin altını çizdi.
Güner, halk sağlığını korumak amacıyla şu önerilerde bulundu:
- Bozulmuş gıdaların tüketimi de ishale yol açabileceğinden, taze pişirilen veya tekrar ısıtılan yemeklerin sıcaklıkta iki saatten fazla bekletilmemesi, ayrıca dondurulmuş gıdaların çözdürüldükten sonra tekrar dondurulmaması gerekmektedir.
- Sebze ve meyvelerin bol miktarda temiz su ile yıkanması elzemdir.
- Yaz aylarında hijyen kurallarına daha fazla özen gösterilmelidir.
- Ellerin bol su ve sabunla en az 20 saniye boyunca iyice yıkanması; kullanılacak suyun temiz olduğundan emin olunması ve mümkünse dezenfekte edilmesi gerekmektedir.
- Gıdalar kapalı alanlarda muhafaza edilmeli, hayvanların temas ettiği besinler asla tüketilmemelidir.
- İshalli bireylerin kullandığı ve ortak kullanılan tuvalet ile lavabolar düzenli olarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
- Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar, iki yaşından küçük çocuklar ve 65 yaş üstü bireyler, ishalden daha fazla etkilenmekte ve bu grupların ishal sonucunda kaybettikleri sıvının yerine konamaması durumunda, kanlı ishale dönüşme riski bulunmaktadır. Bu grupların belirtiler göstermesi durumunda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurması kritik öneme sahiptir.
- Genel olarak, kuruyemiş, çikolata ve kızartma gibi gıdalardan uzak durulması önerilmektedir.
- Yaz aylarında vücudun kaybettiği sıvıyı yerine koymak için bol su içilmeli ve sağlıklı, hijyenik koşullarda hazırlanmış yiyecekler tercih edilmelidir.
- 24 saatten uzun süren ishal, bulantı, kusma, ateş, baş ağrısı ve idrar miktarında azalma durumlarında sağlık kuruluşuna başvurulması hayati öneme sahiptir.
Güner, bu önlemlerin alınmasıyla yaz aylarında ishal vakalarının önüne geçilebileceğini belirterek, halkın sağlığı için bu konuda daha dikkatli ve bilinçli olunması gerektiğini önemle hatırlattı.
