Parvovirüs B19 Nedir?
Parvovirüs B19, insanları enfekte eden mevsimsel bir virüs türüdür ve toplumda genellikle “beşinci hastalık” olarak adlandırılmaktadır. Bu virüs, yüksek oranda bulaşıcı bir yapıya sahip olduğu için çok kolay yayılabilmektedir. Bulaşma, öksürük ve hapşırık gibi solunum damlacıkları aracılığıyla gerçekleşir. Virüs enfeksiyonu oldukça yaygın olup, yetişkinlerin yaklaşık %50’si 20 yaşına geldiklerinde, %70’i ise 40 yaşına geldiklerinde bu virüse karşı antikorlara sahip olmaktadır. Özellikle çocukların yoğunlukta bulunduğu ortamlarda çalışan bireylerin enfekte olma riski daha yüksektir.
Parvovirüsün Belirtileri
Parvovirüs B19 ile enfekte olan bireyler, çoğu zaman hastalığın belirtilerini hissetmeyebilir; zira birçok kişi asemptomatik özellikler göstermektedir. Ancak, virüsün belirtileri genellikle ateş, baş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, döküntüler ve eklem ağrıları şeklinde ortaya çıkabilir. Bu belirtiler genellikle hafif düzeydedir ve enfeksiyondan yaklaşık 7 gün sonra görülmeye başlar. Çocuklar ve yetişkinler arasında semptomlar oldukça farklılık gösterebilir; örneğin, cilt döküntüleri çocuklarda daha yaygınken, eklem şişmesi ve ağrıları yetişkinlerde daha sık rastlanan bir durumdur.
Hamileler ve Nakilli Hastalar İçin Riskler
Parvovirüs B19, bazı durumlarda sinir sistemi, eklemler veya kan üzerinde daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonları geliştirme riski, bağışıklık sistemi zayıflamış (örneğin: organ nakli yapılmış veya HIV virüsü taşıyan bireyler), lösemi ya da diğer kanser türlerine yakalanmış kişilerde daha yüksektir. Nadiren de olsa, hamile bir kadında parvovirüs B19’un fetüse geçmesi mümkündür; bu durum fetal anemi ve gebelik kaybı gibi olumsuz sonuçların riskini artırabilir.
Parvovirüs Önlenebilir mi? Tedavi Yöntemleri
Parvovirüs B19 ile mücadele etmek için spesifik bir aşı ya da tedavi mevcut değildir. Çoğu insan için enfeksiyon kendiliğinden geçer. Tedavi yöntemleri; ateş, ağrı ve rahatsızlıkları hafifletmek amacıyla parasetamol kullanmak ve yeterince sıvı tüketmek gibi semptomları hafifletmeye yöneliktir. Virüs enfeksiyonunu önlemek için, solunum yolu hastalıklarından kaçınmak amacıyla standart hijyen önlemlerinin alınması önerilmektedir. Bu önlemler arasında; öksürürken veya hapşırırken ağzınızı kapatmak, ellerinizi düzenli ve sık bir şekilde yıkamak ve sık dokunulan yüzeyleri temiz tutmak yer almaktadır.
Türkiye’de Parvovirüs B19 Yaygın mı?
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, “Tokatlanmış yanak sendromu” olarak bilinen ve yaz aylarında artış gösteren Parvovirüs B19’un, çocukluk çağı hastalıkları arasında en sık rastlananlardan biri olduğunu ifade etti. Hastalığın genellikle okul çağındaki çocuklarda görüldüğünü ve her 4 ila 7 yılda bir salgınlar meydana getirdiğini belirtti. Prof. Dr. Şener, “Genellikle çocuklarda yüksek ateş, 3 gün süren yüksek ateş, bazen nadiren döküntüler, boğaz ağrısı, yan ağrısı, eklem ve kas ağrılarıyla başlar. Üçüncü günün sonunda, tipik olarak yüz hiperemisi ile tıpkı tokat yemiş gibi bir görünüm ortaya çıkar.” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Şener, “Türkiye, Parvovirüs B19 enfeksiyonu açısından sık görülen ülkeler arasında yer alıyor.” diyerek sözlerine devam etti: “Daha çok hamileler için bir risk söz konusu. Çünkü hamileler enfeksiyonu atlattığında, bu durum anne karnındaki bebeğe olumsuz etkiler yaratabilir ve bu nedenle yakından takip gerekmektedir. Özellikle organ nakli veya kemik iliği nakli geçiren hastalar için enfeksiyon ölümcül seyredebilir. Yaşlı bireyler, genellikle 75-85 yaş aralığında, bu virüsü üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları ile atlatmaktadır. Türkiye, Parvovirüs B19 enfeksiyonu açısından sık görülen ülkeler arasında yer almakta. Avrupa Birliği ülkelerinde ise özellikle Covid-19 sürecinden sonra Hollanda, Almanya, Fransa, İtalya ve Belçika gibi ülkelerde virüsün dolaşımında bir azalma olmuş ve yeniden pik yapmıştır.”
Edütörün Notu
Bu makalenin içeriği, profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavi yerine geçmez. Tıbbi durumlarla ilgili sorularınız için her zaman kalifiye sağlık uzmanlarına danışmalısınız.