Barbie Telefon: Dijital Detoks İçin Yeni Bir Seçenek
Barbie ile özdeşleşen pembe renkte tasarlanan bu cihaz, oldukça basit bir yapıya sahip ve dikkat çekici bir özelliği olarak ön kamerası bulunmuyor. Kullanıcılar, sadece bir oyun ile sınırlı olan bu telefonda internete erişim imkanı da oldukça kısıtlı. HMD Global, Nokia’nın telefonlarını üreten firma, bu ürün ile hayatlarında daha az “dijital etki” isteyen bireyleri hedeflediklerini vurguluyor. Aileler ve çocukların telefon kullanımı üzerine çalışan sivil toplum kuruluşları, akıllı telefon kullanımının sınırlandırılmasına yönelik kampanyalar yürütüyor. Bazı bireyler ise bu cihazların tamamen yasaklanması gerektiğini savunuyor.
Dikkat bozukluğundan, zararlı veya yasadışı içeriklere maruz kalma riskine kadar birçok endişe dile getiriliyor. Bu bağlamda, bazı okullar gençleri korumak amacıyla yeni önlemler almaya başladı. Örneğin, İngiltere’nin prestijli eğitim kurumlarından Eton Koleji, 9. sınıf öğrencilerine “tuğla” olarak adlandırılan telefonlar sağlıyor. Bu cihazlar yalnızca mesaj ve arama özelliklerine sahip. Kurum, bu kararın arkasında “Teknolojinin okullara getirdiği faydalar ile zorlukları arasında bir denge kurma isteği” olduğunu belirtiyor.
İngiltere’de GSM operatörü EE, ebeveynlere çağrıda bulunarak 11 yaş altındaki çocukların akıllı telefon kullanmamalarını tavsiye etti. HMD’nin yöneticilerinden Lars Silberbauer, hedefledikleri pazarın bu değişikliği hayatlarına katmak isteyen bireyler olduğunu ifade ediyor: “ABD’de başlayan ve Avrupa’ya yayılan bu eğilimi gözlemliyoruz. Daha fazla insan, günün her saatinde dijital bir deneyim yaşamak yerine, bunun dışına çıkmayı tercih ediyor.”
Dijital Detoks Deneyimi
Silberbauer, Barbie telefonuna WhatsApp gibi bir mesajlaşma uygulamasını eklemeyi çok istediklerini kabul ediyor ve bunun yanı sıra, şirketlerinin motivasyonunun ne kadar gerçekçi olduğu konusunda bazı şüpheler olabilir. Ancak bu telefonla geçirdiğim bir gün, sınırlı özellikleri sayesinde dijital detoks yaptığımı hissettirdi. Bu kapaklı telefon, uygulama indirmeye yarayan bir platforma erişim sağlamıyor ve dokunmatik ekranı da bulunmuyor.
Telefonla yalnızca SMS mesajı atmak mümkün. Bu durum, “okundu” veya “yazıyor” gibi gelişmiş mesaj özelliklerinin yokluğu anlamına geliyor. Dokunmatik ekrandan daha yavaş olan klavye nedeniyle, normalde yaptığımdan daha fazla kişiyle arama yoluyla iletişim kurdum ki bu belki de olumlu bir gelişmeydi. Eski Nokia telefonlarıyla efsaneleşen yılan oyununu (bu telefonda adı “Malibu yılanı” olarak geçiyor ve rengi pembe) bir daha nerede bulabilirsiniz ki?
Tüm bunların yanında, Glasgow şehir merkezinde yürürken cihazı elimde gören özellikle genç kızlar ve kadınlar büyük ilgi gösterdi. Akıllı telefon alma baskısı altındaki aileler, bu Barbie ürününü almaya da zorlanabilir; bu da aynı derecede istenmeyen bir durum yaratabilir. Telefonun İngiltere’deki lansman fiyatı 99 sterlin. Bu, benzer özelliklere sahip bir telefon için ödeyeceğiniz miktarın iki katı. Piyasada, Barbie gibi bir marka ile dikkat çekmeyen birçok başka “tuğla” telefon mevcut.
Aptal Telefon Pazarının Geleceği
Ben Wood, yıllar içinde piyasaya sürülen cihazlardan oluşan bir müze kurmuş bir telefon meraklısı. Wood, “Birçok kişinin, eğlence amaçlı olarak bu telefonu satın alabileceğini düşünüyorum, ancak gerçekte herkes akıllı telefonlarına o kadar bağımlı ki, dijital detoksu bir günden fazla sürdürmek birçokları için oldukça zor” diyor. Ancak Wood, “aptal telefonlar” olarak adlandırılan cihazlar için bir pazarın var olduğunu da belirtiyor. Kendi şirketi CCS Insight, bu yıl İngiltere’de yaklaşık 400 bin adet ‘aptal cihaz’ satılacağını öngörüyor. Wood, “Bu, HMD gibi bir firma için cazip bir durum” diyor.
Bazı uzmanlar, akıllı telefonları tamamen kaldırmanın gerçek bir çözüm sunmadığı kanaatindeler. Bath Spa Üniversitesi’nde psikoloji ve bilim iletişimi profesörü olan Pete Etchells, bunun yerine çocuklara akıllı telefonun sağlıklı ve güvenli bir şekilde nasıl kullanılacağını öğretmek gerektiğini savunuyor. Prof. Etchells, ekran süresi sorunuyla ilgili kapsamlı yazılar yazmış biri olarak, “Telefonlarımızı daha sağlıklı bir şekilde kullanma konusunda daha başarılı olabileceğimizi düşünüyorum” diyor.
Barbie telefonun üreticisi HMD, ara ürün olarak tanımlanabilecek bir cihaz üzerinde ebeveynlerle iş birliği yaptığı bir projenin de altını çiziyor. Şirket yöneticisi Silberbauer, geliştirdikleri cihazın, aptal telefon ile akıllı telefon arasında bir yerde olabileceğini belirtiyor: “Tüm özelliklere sahip bir akıllı telefon mu istiyorum, yoksa daha sorumlu bir kullanıma geçmeme yardımcı olabilecek bir cihaz mı arıyorum? Sunmak istediğimiz seçim bu.”