Norveç Ulusal Varlık Fonu’ndan Önemli Değişiklikler
Dünyanın en büyük yatırım fonu olan Norveç Ulusal Varlık Fonu, yatırım yaptığı şirketlerin uyması gereken etik ilkelerle ilgili belgelerini güncelledi. Bu yeni düzenlemeler, özellikle İsrail işgali altındaki Filistin topraklarında faaliyet gösteren şirketlerin hisselerinin satılmasına yol açabilecek bir durum ortaya çıkarabilir. Toplamda 1,7 trilyon dolarlık varlığa sahip olan bu fonun Etik Kurulu, etik olmayan kurumsal eylemlerle ilgili belgenin kapsamını genişletti.
Maliye Bakanlığı’na ağustos ayı sonunda iletilen ve Reuters tarafından elde edilen mektupta, yeni ahlaki ilkelerin özeti sunuldu. Ancak, hangi şirketlerin hisselerinin satılabileceği konusunda spesifik bir liste verilmedi. Norveç Merkez Bankası’nın nihai kararı vereceği ve kurulun tavsiyelerine uyulması durumunda, yalnızca az sayıda şirkete ait hisselerin satılacağı düşünülüyor. Mektupta, fonun resmi ismine atıfta bulunularak, “Etik Kurulu, (yeni) yönerge ile halihazırda çıkarılmış olanlara ek olarak Devlet Emeklilik Fonu Global’den birkaç şirketin daha çıkarılması için zemin oluştuğunu düşünmektedir” denildi.
Potansiyel Şirketler ve Silah Üreticileri
Kurulun elden çıkarmayı değerlendirebileceği şirketler arasında RTX Corp, General Electric ve General Dynamics gibi isimler yer alabilir. Sivil toplum örgütleri, bu şirketlerin İsrail’in Gazze’de kullandığı ve yaklaşık 41 bin Filistinlinin ölümüne neden olan silahları ürettiğini iddia ediyor. Şirketler, haberin yazıldığı sırada herhangi bir açıklama yapmamıştı.
Daha önce, fon, İsrail’in işgali altındaki Batı Şeria’da faaliyet gösteren dokuz şirketin hisselerini elden çıkarmıştı. Bu şirketlerin faaliyetleri arasında, Doğu Kudüs ve Batı Şeria’daki İsrail yerleşimlerinde yol ve ev inşası ile Batı Şeria’yı çevreleyen İsrail duvarı için gözetleme sistemleri sağlamak gibi işler bulunuyordu.
Etik Kurulu, bu fonu yöneten merkez bankası yönetim kuruluna tavsiyelerde bulunuyor. Banka genellikle, bu tavsiyelere uyarak şirketleri fon dışına çıkarma yoluna gidiyor. Çevresel, sosyal ve yönetim (ESG) ilkeleri çerçevesinde yatırım yapan en büyük yatırımcı olarak bilinen Norveç Ulusal Varlık Fonu’nun etik ilkeleri, uluslararası alanda dikkatle izleniyor. Toplamda 8 bin 800 halka açık şirkette yatırım yapan bu fon, dünya hisse senedi piyasasının yaklaşık yüzde 1,5’ine sahip olma özelliği taşıyor.