Dünya Gıda Fiyatları Endeksi
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen verilere göre, dünya gıda fiyatları endeksi, tahıllar, yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izlemektedir. Temmuz ayındaki revize edilmiş seviyesini 121,0’dan, ağustos ayında 120,7’ye düşürdü. Bu iniş, düşük şeker, et ve tahıl fiyatlarının, süt ve bitkisel yağ fiyatlarındaki artışları dengelemesiyle gerçekleşti.
Ağustos ayındaki gıda fiyatları endeksi, temmuz ayındaki seviyenin yüzde 0,3 altında, bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 1,1 geride bulunuyor. Ayrıca, gıda fiyatları, 2022’deki 160,3 puanlık zirve seviyesinin de yüzde 24,7 altında yer alıyor. Dünya gıda fiyatları, Rusya-Ukrayna savaşıyla Mart 2022’de ulaşmış olduğu tarihi zirveden düşüşünü sürdürerek, bu yıl şubat ayında son üç yılın en düşük seviyesine geriledi.
Fiyatların Durumu
FAO verilerine göre, küresel tahıl fiyatları ağustos ayında ortalama 110,1 puan olarak gerçekleşti. Bu, temmuz ayına göre 0,6 puan (yüzde 0,5) ve Ağustos 2022 değerine göre 14,9 puan (yüzde 11,9) bir düşüşü temsil ediyor. Bitkisel yağ fiyatları ise ağustos ayında ortalama 136,0 puana ulaşarak, bir önceki aya göre 1,0 puan (yüzde 0,8) artış gösterdi ve Ocak 2023’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Süt fiyatları, temmuz ayına göre 2,8 puan (yüzde 2,2) artış kaydederek, bir yıl öncesine göre 16,3 puan (yüzde 14,2) daha yüksek oldu. Et fiyatları ise ağustos ayında ortalama 119,5 puan olarak belirlendi. Bu, temmuz ayına göre 0,9 puan (yüzde 0,7) bir düşüşü ifade etse de, geçen yılın aynı dönemine göre 4,3 puan (yüzde 3,7) artış göstermiştir. Şeker fiyatları ise temmuz ayına göre 5,7 puan (yüzde 4,7) ve bir yıl önceki değeriyle karşılaştırıldığında 34,3 puan (yüzde 23,2) düşüş kaydederek, Ekim 2022’den bu yana en düşük seviyesine ulaştı.
Türkiye’de Gıda Fiyatları
Türkiye’de ise Türk-İş verilerine göre, ağustos ayında mutfak enflasyonu aylık bazda yüzde 0,19, 12 aylık bazda ise yüzde 57,99 olarak hesaplandı. Yıllık ortalama gıda enflasyonu ise yüzde 77,66 düzeyinde gerçekleşti. Sekiz aylık değişim oranı ise yüzde 33,53 olarak kaydedildi.
TÜİK verilerine göre, ağustos ayında Türkiye’de aylık gıda fiyatları yüzde 1,1 gerileyerek, yıllık gıda enflasyonu ise yüzde 44,88 olarak belirlendi. Gıda enflasyonu, dört yıl aradan sonra ilk kez aylık bazda negatif bir değer gösterse de, yıllık artış küresel eğilimlerden yine ayrışmış durumda.