Kahve Fiyatlarındaki Artış ve Nedenleri
Küresel arz endişeleri nedeniyle kahve fiyatları yükselmeye devam ediyor. Mart vadeli Arabica kahvesi, Çarşamba günü yüzde 3,9 oranında bir artış göstererek 1977 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. 2024 yılı itibarıyla yüzde 70’lik bir artış gösteren Arabica, piyasalarda dikkat çeken yükselişlerden birine imza attı. Arabica’nın fiyatı, libre başına 3,29 dolara (kilogram başına 7,25 dolar) yükseldi. Robusta kahvesi ise Ocak vadeli işlemlerde yüzde 6,38 artışla son kilogram başına 5,55 dolara çıkarak son iki ayın zirvesine ulaştı.
Hava Koşullarının Etkisi
Fiyat artışlarının arkasında, kahve üretiminin en büyük iki ülkesi olan Brezilya ve Vietnam’daki olumsuz hava koşulları yatıyor. Brezilya’da yılın başında yaşanan şiddetli kuraklık, kahve üretimini olumsuz etkileyerek 2025/26 üretim tahminlerini aşağı yönlü revize etti. Ülkenin en önemli kahve üretim bölgesi Minas Gerais’te, yağış miktarları tarihsel ortalamanın yalnızca yüzde 10’una ulaşabildi. Bu durum, Brezilya’daki en kurak dönem olarak 1981 yılından bu yana kaydedildi. Vietnam’da ise kuraklık ve aşırı yağışlar, hasat döneminde üretim üzerinde baskı oluşturdu. 2023/24 üretim yılında Vietnam, yüzde 20’lik bir azalmayla son dört yılın en düşük seviyesi olan 1,472 milyon ton üretim gerçekleştirdi. Vietnam, küresel Robusta üretiminin lideri olduğundan, bu düşüş Robusta fiyatlarını doğrudan etkiledi.
Üreticiler ve Tüketiciler Üzerindeki Etkiler
Kahve fiyatlarındaki yükseliş, yalnızca üreticileri değil, aynı zamanda tüketicileri de etkiliyor. Bloomberg’in haberine göre, tedarik zincirindeki satıcılar, kâr marjlarını koruyabilmek için fiyatlarını artırmaya ve indirimleri kaldırmaya başladılar. Kasım ayında Nestlé, daha küçük paketler ve daha yüksek fiyatlarla satış yapmayı planladığını duyurdu. Bu adım, kahve çekirdeklerindeki maliyet artışının tüketici fiyatlarına yansıdığının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Küresel Kahve Piyasası Üzerindeki Baskılar
Brezilya’daki üretim kaybı, küresel kahve piyasasında önemli baskılara yol açıyor. Conab, Brezilya’nın 2024 üretim tahminini 58,8 milyon çuvaldan 54,8 milyon çuvala revize etti. Benzer şekilde, USDA’nın raporuna göre, Brezilya’nın 2024/25 üretim beklentisi 66,4 milyon tona düşürüldü. Bu revizyonlar, arz sıkıntısını daha da derinleştiriyor. Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO), 2023/24 döneminde küresel kahve üretiminin yüzde 5,8 artışla 178 milyon çuvala ulaşacağını, tüketimin ise yüzde 2,2 artarak 177 milyon çuval olacağını tahmin ediyor. Ancak, yalnızca 1 milyon çuval fazla ürünle arz ve talep arasındaki dengenin kırılganlığı dikkat çekiyor.
Kahve Stoklarındaki Azalma
Kahve stoklarındaki azalma da fiyatları destekleyen önemli bir faktör. ICE tarafından izlenen Arabica stokları, Kasım 2023’te 24 yılın en düşük seviyesi olan 224.066 çuvaldan 893.325 çuvala yükseldi. Robusta stokları ise son aylarda azalmaya devam etti ve piyasa üzerindeki baskıyı artırdı. Kolombiya, Kosta Rika ve Honduras gibi diğer kahve üreticisi ülkelerdeki olumsuz hava koşulları da küresel kahve arzını tehdit etmeye devam ediyor. Ayrıca, spekülatörlerin fiyat artışları üzerindeki etkisi, piyasalarda volatilitenin artmasına yol açıyor. Kahve fiyatlarının yüksek seviyelerde kalmaya devam etmesi bekleniyor. Üretim ve tedarik sorunlarının çözülmesi, piyasalarda denge sağlanabilmesi için kritik bir öneme sahip olacak.