Türk Çiftçisinin Sorunları ve Gübretaş’ın Satış Kararı
Türk çiftçisinin yaşadığı zorluklar, bu yıl tarımsal üretimde meydana gelen kayıpların etkisiyle daha da derinleşti. Yanlış tarım politikaları nedeniyle tarlada kalan ürünler ve yüksek maliyetler, çiftçileri zor bir duruma soktu. Durum böyleyken, çiftçiye daha uygun fiyatlarla gübre sağlaması beklenen Gübretaş’ın İran’daki Razi Petrokimya tesisini satma kararı, tepkilere yol açtı. Bu tesisin yatırımlarıyla birlikte toplam maliyetinin 1 milyar dolara ulaştığı, ancak satış fiyatının 400 milyon dolar olarak belirlendiği iddia ediliyor.
AKP’li Başkan Vekili ve Tarım Kredi Kooperatifleri, Gübretaş’ın 2008 yılında Razi Petrokimya’nın yüzde 48.8 hissesini satın aldığını ve bu tesis için 320 milyon dolarlık bir yatırım yapıldığını belirtti. Ancak tesisin maliyetinin zamanla arttığı biliniyor. Tarım alanında uzman olan Sadettin İnan, Gübretaş’ın satış kararını Türk tarımına büyük bir darbe olarak nitelendirdi. Bu tesisin yanı sıra, Asya Gaz adlı şirketin de Razi Petrokimya’nın yüzde 24’lük hissesini satın aldığı ifade ediliyor. Asya Gaz’ın gizli sahibinin, AKP eski milletvekili İhsan Arslan olduğu yönünde iddialar mevcut. Arslan’ın ayrıca Razi Petrokimya’da yönetim kurulu başkan vekili olarak görev yaptığı kaydediliyor.
Türkiye’nin gübrede ithalatçı konumunda olduğu göz önüne alındığında, bu tesisin Türk çiftçisine ucuz gübre temin etmesi hedeflenmişti. Ancak, tesisin gübre hammaddesinin ucuza alınıp, iki katı fiyatla Gübretaş’a satıldığı ve çiftçilerin yine yüksek fiyatlarla gübre satın almak zorunda kaldıkları öne sürülüyor. Örneğin, Razi Petrokimya’dan elde edilen amonyak, aracı firmalar aracılığıyla 500 dolara fatura edilirken, bu amonyağın Gübretaş’a 1.000 dolara satıldığı iddiaları gündemde.
Yönetim Kurulu ve Temettü Ödemeleri
- 2022 yılına kadar kâr eden Razi Petrokimya’nın, 2023 yılında 5 milyon dolar zarar ettiği belirtiliyor.
- Bu yıl da zarar açıklaması beklenen Razi Petrokimya, yönetimdeki 5 kişiye geçen yıl 1 milyon Euro temettü ödendiği iddialarıyla dikkat çekiyor.
- Razi Petrokimya’nın yönetiminde, İhsan Arslan’ın yanı sıra Tarım Kredi Genel Müdürü Hüseyin Aydın, Tarım Kredi temsilcileri Temel Tayyar Yeşil, Mehmet Emin Karaağaç ve Hakkı Selçuk Şanlı’nın bulunduğu ifade ediliyor.