Tarım İstihdamında Düşüş: 19 Yılda 10,5 Puan Kayıp
Türkiye’nin iş gücü yapısında son 20 yılda önemli değişiklikler gözlemlendi. Tarım ve sanayi sektörlerinin istihdamdaki payı azalırken, hizmet sektörü hızlı bir büyüme göstererek öne çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2005-2024 döneminde toplam 13 milyon 339 bin kişilik yeni istihdam yaratıldı ve bunun %81,2’si, yani 10 milyon 830 bin kişi, hizmetler sektöründe çalışmaya başladı.
Tarımda 10,5 Puanlık Pay Kaybı
Tarım sektörünün istihdamdaki payı 2005 yılından bu yana kayda değer bir düşüş yaşadı. 2005’te %25,5 olan tarımın istihdamdaki payı, 2024’ün ikinci çeyreğinde %15’e geriledi. Bu, tarım sektörünün toplam istihdamdaki kaybını net bir şekilde ortaya koyuyor. İstihdamda genel bir artış yaşanmasına rağmen, tarımdaki çalışan sayısında bir azalma görüldü. 2005 yılında 4 milyon 945 bin olan tarım çalışanı sayısı, 2024 yılı itibarıyla 4 milyon 896 bine düşerek 49 bin kişilik bir azalma yaşandı.
Sanayide İstihdam Artarken, Pay Azaldı
Sanayi sektöründe de benzer bir durum söz konusu. 2005’te %21,4 olan sanayi sektörünün istihdamdaki payı, 2024 yılına gelindiğinde %20,5’e düşmüştür. Ancak bu düşüşe rağmen sanayide çalışan sayısı artış göstermiştir. 2005 yılında 4 milyon 140 bin olan sanayi çalışanı sayısı, 2024 yılı itibarıyla 6 milyon 697 bine ulaşmıştır. Bu durum, sanayi sektörünün pay kaybetmesine rağmen iş gücü ihtiyacının arttığını gözler önüne seriyor.
Hizmet Sektöründe Büyük Sıçrama
Hizmetler ve inşaat sektörlerinde ise istihdamda önemli bir artış gözlemlenmiştir. 2005’te hizmetlerin istihdamdaki payı %53,1 iken, 2024 yılı itibarıyla %64,5’e yükseldi. Sayısal olarak ise hizmet sektöründe çalışan sayısı 10 milyon 272 binden 21 milyon 102 bine çıkarak %100’den fazla bir artış gösterdi. İnşaat sektörü de bu büyümeye önemli katkılarda bulundu; 2005’te %5,7 olan istihdam payı, 2024’te %6,5’e yükseldi. İnşaat sektöründeki çalışan sayısı ise 1 milyon 96 binden 2 milyon 980 bine çıktı.
10 Kişiden 8’i Hizmet Sektörünü Tercih Etti
Son 20 yıllık süreçte Türkiye iş gücü piyasasında hizmet sektörünün ağırlığının arttığı açıkça görülmektedir. 2005’ten 2024’e kadar yaratılan 13 milyon 339 bin kişilik yeni istihdamın büyük bir kısmı hizmet sektöründe gerçekleşti. Buna göre, yeni iş gücüne katılan her 10 kişiden 8’i hizmetler sektöründe, 2’si ise sanayi sektöründe istihdam edildi. Bu dönüşüm, Türkiye’nin istihdam yapısında hizmet sektörünün etkisinin giderek arttığını ve gelecekte de istihdam yaratma potansiyelinin bu sektörde yoğunlaşacağını göstermektedir.