Yeni Orta Vadeli Program Çiftçileri Zor Durumda Bırakacak
Hükümetin bu hafta duyurduğu yeni Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye’deki binlerce çiftçiyi derinden etkileyecek bir dizi düzenlemeyi içeriyor. Ekonomik stratejilerde yapılan bu değişiklikler, tarımsal ürünlerin alım fiyatları üzerinde de önemli bir etki yaratacak.
Programda, çiftçilere ödenecek alım fiyatlarının geçmiş enflasyon oranlarına değil, beklenen enflasyon tahminlerine göre belirleneceği vurgulanıyor. Bu durum, hali hazırda düşük kazançlarla mücadele eden çiftçilerin artan maliyetler karşısında daha da zor bir duruma düşmesine neden olacak.
‘Beklenen Enflasyon’ Tuzak mı?
Yönetilen ve yönlendirilen fiyatların enflasyon tahminlerine ve hedeflerine uyumlu bir şekilde artırılacağı belirtiliyor. Metinde, “Tarımsal ürünlerin alım fiyatları, kamu maliyesine etkileri, piyasa dinamikleri ve Program hedefleri dikkate alınarak, geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak şekilde belirlenecektir” ifadesi yer almakta. Bu durum, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından yapılan fiyat güncellemelerinin mevcut enflasyona göre değil, beklenen enflasyona göre yapılacağı anlamına geliyor.
Çiftçiyi Nasıl Etkileyecek?
Son açıklanan programda, 2024 yılı sonu için enflasyon tahmini yüzde 33’ten yüzde 41,5’e yükseltilmişti. Normal koşullar altında, enflasyonun yüzde 41,5 olduğu bir ortamda, 2024 sonunda yapılacak alımlarda ürün fiyatlarına buna yakın bir artış yapılması bekleniyor. Ancak yeni programa göre, 2025 için beklenen enflasyon yüzde 17,5 olarak öngörüldüğünden, çiftçilere bu dönemde yüzde 40 oranında bir artış yerine sadece yüzde 17,5 civarında bir zam yapılması planlanıyor.
Çiftçiler Neden Mutsuz?
Çiftçiler, buğday, arpa, fındık, çay gibi birçok tarımsal ürün için belirlenen alım fiyatlarını yetersiz buluyor. Bu ürünleri yetiştiren çiftçiler, yeterli gelir elde edememekle birlikte, ürünlerinin market raflarında ve pazar tezgahlarında oldukça yüksek fiyatlarla satıldığını gözlemliyor. Bu yaz, hasat ettikleri ürünlerden bekledikleri kazancı elde edemeyen binlerce çiftçi, Malatya, Bursa, Manisa ve Rize gibi pek çok ilde protestolar düzenleyerek haklarını aramaya çalıştı.