Kasım Ayı Enflasyon Verileri Üzerine Değerlendirmeler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan kasım ayı enflasyon verileri, milyonlarca memur ve emeklinin maaş hesaplamalarında referans alacak rakamları belirgin hale getirdi. Aylık enflasyonun %2,24 olarak duyurulması, ekonomistlerde beklenmedik bir şaşkınlık yarattı. Özellikle gıda enflasyonunun %5,10’a ulaşması, bu durumu açıklayan başlıca etkenlerden biri olarak öne çıktı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine başlayıp başlamayacağı konusunda belirsizlik devam ederken, Mesele Ekonomi kanalına açıklamalarda bulunan ekonomist Atilla Yeşilada, 2024 yılında TCMB’nin faiz indirmemesi veya yalnızca 150 baz puanlık küçük indirimler yapması durumunda Türk lirasının değer kazanabileceğini belirtti. Yeşilada, yüksek oranda sürekli faiz indirimi yapılmasının Türk ekonomisini büyük bir krize sürükleyeceği konusunda uyarılarda bulundu.
Faiz İndirmek İçin Sebep Yok
Yeşilada, “Kimse ihracatın düşmesini beklemesin. İhracatçılar, gelecek yıl hiç kâr edemeyecek,” diyerek ekonominin bu durumu 1,5 yıl boyunca kaldırabileceğini vurguladı. “Hiçbir ülke kalıcı olarak güçlü bir para birimiyle yaşayamaz. Sürekli bir çıkış stratejisi olmalıdır ama bizde bu eksik. Anlaşılan o ki, işi tamamen Allah’a bıraktık,” ifadelerini kullandı. Eğer enflasyon beklendiği gibi düşerse, güçlü TL politikasının zararı kalmayacağını sözlerine ekledi.
Enflasyonun Düşmemesi Durumunda Ne Olacak?
Yeşilada, “Enflasyonun gelecek yıl sonunda %30’lar civarında kalacağına dair hiçbir emare yok. Eğer sıcak para bir noktada kesilirse, Merkez Bankası’nın faizi yüksek tutması halinde herhangi bir sorun olmayacağını” belirtti. Ayrıca, “90’lı yıllarda bunu yaşadık. TCMB’nin niyetini bozduğu bir dönemdeyiz; umarım faiz indirmez,” dedi. 150 baz puanlık bir indirimin ise ekonomik dengeleri etkilemeyeceğini vurguladı.
Türk Lirasının Güçlü Kalması İçin Stratejiler
Yeşilada, “Enflasyonun hızlı düşmediği ama değerli TL’nin sürdüğü bir senaryo uzun yıllar devam edebilir. Merkez Bankası’nın açık iletişim stratejisi var ve ‘Biz Türk lirasını güçlü tutacağız’ diyorlar,” şeklinde konuştu. Merkez Bankası’nın rezervlerinin TL’yi savunmaya yeteceğini belirten Yeşilada, “Faiz indirmek için hiçbir neden görmüyorum,” dedi.
Türkiye’de Siyasi Etkiler ve Ekonomi
Türkiye’deki para politikasının siyasetten bağımsız yürütülemeyeceğini ifade eden Yeşilada, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faizlere müdahale etmediği görüşündeyim, ancak tabana hesap vermek zorunda,” dedi. Faiz indirimlerinin geçici bir çözüm olabileceğini ve ardından zamlardan dolayı enflasyonun yükselebileceğini de sözlerine ekledi.
Felaket Senaryoları ve Ekonomik Krizler
Yeşilada, “Faizlerin kesintisiz ve sert bir şekilde indirilmesi durumunda Türkiye büyük bir felaketle karşılaşabilir. Bu tür bir durum, büyük psikolojik şoklar yaratır,” diyerek, konut satışlarının yanı sıra diğer tüketim alışkanlıklarının da olumsuz etkilenebileceğini belirtti. “İnsanların tasarruf etme motivasyonları azalırsa, ekonomi daha büyük bir krize girebilir,” diye uyardı.