SÖZCÜ TV’de Asgari Ücret Tartışmaları
SÖZCÜ TV’de yayınlanan, Ebru Baki‘nin sunduğu Para Politika programında, ekonomiye dair analizleriyle dikkat çeken Şeref Oğuz, asgari ücret tartışmalarıyla ilgili çarpıcı bir değerlendirme yaptı. Oğuz, Dünya gazetesindeki köşesinde, asgari ücretin belirlenmesi sürecine dair önemli tespitlerde bulundu.
Oğuz, “Yıl sonu yaklaşırken asgari ücret tartışmaları hız kazandı. Her ne kadar ‘daha erken’ denilse de taraflar şimdiden görüşlerini dile getiriyor ve kafalarındaki ücrete dair beklentilerini ifade ediyor. Görünen o ki, asgari ücret odaklı pazarlıklar, geçmiş yıllara göre daha zorlu bir süreç geçirecek. Rakam sağanağına hazırlıklı olun.” ifadelerini kullandı.
Asgari Ücretin Rolü
Asgari ücret, bir nevi giriş ücreti olarak kabul edilir ve toplam içindeki payının %20’leri aşmaması gerektiği vurgulanıyor. Ancak Türkiye gibi enflasyon sorunuyla baş eden, bunun yanı sıra yanlış politika tercihleri nedeniyle ekonomik krizler yaşayan ülkelerde, genel ücret düzeyinde asgari ücretin payı yarıdan fazlasını bulabiliyor. Bu durum, asgari ücretin ortalama ücret haline gelmesine neden oluyor.
VEREN TARAF DA ALAN TARAF DA MUTSUZ
Çalışanlar, en yüksek ücret talep ederken, işverenler ise asgari ücretin belirli bir seviyenin üzerine çıkmasını istemiyorlar. Her iki taraf da kendi bakış açılarıyla haklı birer argüman sunuyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, işçi, işveren ve kamu temsilcileri arasındaki müzakerelerle belirleniyor. Bu müzakereler genelde oldukça çetin geçiyor ve nihai kararı Cumhurbaşkanı veriyor.
Çalışanlar, asgari ücret artışının hemen ardından enflasyonun bu artışı gölgede bırakmasından dolayı mutsuz. Zira piyasa, asgari ücret artış oranını öğrendikten sonra, ilk üç ayda bunun yarısına yakınını fiyatlarına yansıtıyor. İşverenler ise artan istihdam maliyetlerinden şikayetçi. Vergi ve primlerin yükü de bu durumu daha da zorlaştırıyor.
Asgari Ücretle İlgili Beklentiler
Oğuz, “Yılbaşı asgari ücret ne kadar olacak?” ve “Ne zaman netleşecek?” gibi sorulara da yanıt aradı. Şunları ifade etti:
- Hükümetin, beklenen enflasyon oranına göre bir zam yapma niyetinde olduğu görülüyor. Ancak %17,5’lik bir zam kabul edilebilir değil. Şu anda 17,002 lira olan asgari ücretin 20 bin liraya çıkması demektir. Beklentiler, 23-25 bin lira arasında bir artış olacağı yönünde.
- 25 bin lira olması durumunda %47’lik bir zam gerçekleşecek ki bu, işverenler için son derece maliyetli bir artış olarak değerlendiriliyor.
- Aralık ayında toplanacak olan komisyon, yılın son haftasına doğru uzlaşılan rakamı belirleyecek. Eğer bir uzlaşı sağlanamazsa, son kararı Cumhurbaşkanı verecek. Nitekim son 5 yılda komisyonun belirlediği ücretin üzerine eklemeler yapıldı.
- TÜSİAD önerisiyle yılda iki kez belirlenmesi planlanan asgari ücret, yeniden yılda tek artışa indirildi.