Ekonomide Sıkı Para Politikalarının Etkileri
Uygulanan sıkı para politikaları, üretim ve istihdam üzerinde giderek artan olumsuz etkiler yaratmaktadır. Özellikle sanayi sektörü, ağustos ayı itibarıyla yavaşlama sinyalleri vermekte; işsizlik oranları ise dar kapsamlı verilere göre azalma göstermesine rağmen, gerçek işsizlik oranı pandemi sonrası en yüksek seviyelere ulaşmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılı Ağustos ayında işsiz sayısı bir önceki aya göre 89 bin kişi azalarak 3 milyon 55 bin kişi olmuştur. İşsizlik oranı ise 0.3 puan düşerek yüzde 8.5 seviyesine inmiştir. Ancak, istihdamın artış göstermesi ile birlikte iş gücünde bir azalma gözlemlenmiştir; gerçek işsizlik oranı ise yüzde 27.2 ile 11 milyon kişiye ulaşmıştır.
Geniş Tanımlı İşsizlikte Artış
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) raporuna göre, son bir yıl içinde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 23’ten yüzde 27.2’ye yükselmiş ve geniş tanımlı işsiz sayısı 2.2 milyon kişi artarak 8.8 milyondan 11 milyona çıkmıştır. TÜİK verilerine göre, ağustos ayında işsizlik oranı erkeklerde yüzde 7, kadınlarda ise yüzde 11.4 olarak tahmin edilmiştir. İstihdam edilenlerin sayısı 2024 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre 78 bin kişi artarak 32 milyon 776 bin kişiye ulaşırken, istihdam oranı ise 0.1 puanlık sembolik bir artışla yüzde 49.7 olmuştur. Erkeklerde istihdam oranı yüzde 67.1, kadınlarda ise yüzde 32.6 olarak kaydedilmiştir; bu durum, kadınların istihdam oranının erkeklerin yarısı seviyesinde kaldığını göstermektedir.
İş Gücündeki Erişim
Ağustos ayı verilerinde iş gücündeki erime dikkat çekmektedir; iş gücü bir önceki aya göre 10 bin kişi azalarak 35 milyon 831 bin kişiye inmiştir.
Genç İşsizlik Oranı
Genç işsizliği, dar tanımlı verilere göre de kendini belli etmekte ve özellikle kadınlarda işsizlik oranları yükselmektedir. TÜİK verilerine göre, 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.1 puan artarak yüzde 16.5 olmuştur. Bu yaş grubunda işsizlik oranı, erkeklerde yüzde 13.8, kadınlarda ise yüzde 21.4 olarak hesaplanmıştır. Ağustos 2024’te işsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori, yüzde 35.7 ile geniş tanımlı kadın işsizliği olmuştur. Resmi işsizlik rakamlarına göre, işsizlerin yaklaşık yüzde 86’sı işsizlik ödeneğinden yararlanamamaktadır.
İş Bulma Umudunun Azalması
Açıklanan verilere göre, dar tanımlı işsizlikteki azalmaya rağmen, gerçek işsizlikteki artış dikkat çekmektedir. İktisatçı Mahfi Eğilmez, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda; “Ağustos ayında işsizlik oranı yüzde 8.8’den yüzde 8.5’e gerilerken geniş işsizlik oranı yüzde 26.5’ten yüzde 27.2’ye yükseldi. Bu, işsizlik oranının azaldığını değil, iş aramak için başvuranların azaldığını gösteriyor. Yani insanların bir bölümü daha iş bulma umudunu yitirmiştir.” ifadelerini kullanmıştır.
İstihdamda Beklentiler
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, verileri istihdamda artış olarak değerlendirerek, “İş gücü piyasasına yönelik yapacağımız yapısal reformların katkısıyla önümüzdeki dönemde istihdamın daha da artmasını hedefliyoruz. Enflasyon oranlarındaki düşüş, bireylerin ve işletmelerin geleceklerini daha kolay öngörebilmelerine imkan tanıyacak ve iş arayanların daha kolay ve kalıcı iş bulmalarına yardımcı olacaktır.” şeklinde açıklamalarda bulunmuştur.