Pasifik Okyanusu’nda bulunan yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı Fransa’ya bağlı ada ülkesi Yeni Kaledonya’da, 13 Mayıs’ta başlayan protestolar devam etmekte. Fransız hükümeti, olağanüstü hal ilan ederek adada yaklaşık üç bin askeri konuşlandırdı. Protestolar sırasında altı kişi hayatını kaybetti ve yüzlerce kişi yaralandı.
Protestoların Arka Planı ve Nedenleri
Protestoların fitilini ateşleyen sebep, adada uzun süredir devam eden bağımsızlık çabalarının gölgesinde, seçim reformu tartışmaları oldu. Yerli Kanak halkının siyasi gücünün azalacağı endişesiyle başlayan protestolar, aslında ada genelinde artan eşitsizlik ve adalet taleplerine bir tepki olarak da değerlendiriliyor.
Macron‘un adaya yaptığı ziyaret sırasında verdiği sözler, protestocuları tatmin etmedi. Yerli Kanakların, kendi kaderlerini belirleme hakkı ve bağımsızlık talepleri protestoların temel dinamiği olarak öne çıkıyor.
- Axel: “Macron’a kapımız açık ama o bizim başkanımız değil.”
- Jimmy Naouna: “Protestoları bastırmak için asker göndermek çözüm değil, siyasi bir çözüm bulunmalı.”
- Lélé: “Kanakların gerçek değerleri tanınmalı, eşitsizliğe son verilmeli.”
Yerli Kanaklar ve göçmenler arasındaki ekonomik eşitsizlik, ada genelinde ciddi bir sorun olarak öne çıkıyor. Yoksulluk, eğitim ve istihdam gibi alanlarda Kanaklar arasında daha belirgin bir şekilde görülüyor.
Yeni Kaledonya’da Bağımsızlık Süreci ve Seçim Reformu
Yeni Kaledonya’da gerçekleştirilen üç referandumda çoğunluk, adanın Fransa’ya bağlı kalmasını tercih etti. Ancak bağımsızlık talepleri devam ediyor. Nouméa Antlaşması kapsamında gerçekleştirilen referandumlar, ada genelindeki siyasi dinamikleri değiştirmeye devam ediyor.
Fransız hükümeti, seçim reformu yaparak adada doğmuş ve uzun süredir ikamet eden göçmenlere oy hakkı tanıdı. Ancak bu adım, yerli Kanakların siyasi gücünü azaltma endişelerini artırdı ve protestolara neden oldu.
Yeni Kaledonya, siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan karmaşık bir yapıya sahip olup, bağımsızlık mücadelesi ve eşitsizlikler adanın temel gündem maddelerini oluşturmaktadır.