Hükümetten yapılan açıklamada, “Defalarca söylediğimiz gibi; Ruanda düzensiz göçmenleri geri göndermiyor. BMMYK yalan söylüyor” ifadesi kullanıldı. Açıklamada, İngiltere ile imzalanan göç anlaşmasından sonra düzensiz göçmenlere Ruanda’da kötü muamelede bulunulduğuna dair BMMYK iddialarının asılsız olduğu belirtilerek, şunlar kaydedildi: “BMMYK, bir yandan Ruanda’nın düzensiz göçmenlere yönelik muamelesi hakkında İngiltere mahkemelerine uydurma iddialar sunarken, bir yandan da acil geçiş mekanizması yoluyla Libya’dan gelen Afrikalı göçmenleri, Ruanda’ya güvenli şekilde getirmek için bizimle ortaklık yapmaya devam ediyor.”
BMMYK’nın İddiaları ve Tepkiler
Düzensiz göçmenlerin gönderilmesiyle ilgili İngiltere tarafından “güvenli ülke” ilan edilen Ruanda’nın açıklaması, BMMYK tarafından söz konusu kişilerin Ruanda’da tehlikeye atıldığına dair iddialar sonrası geldi. Ruanda’da sığınmacılara yönelik istismar ve potansiyel olarak işkence görebilecekleri ülkelere gönderilebileceği iddialarını BMMYK gündeme getirmişti.
Ruanda Planı ve İngiltere’nin Hedefleri
İngiliz hükümeti, Nisan 2022’de hazırlanan “Ruanda Planı” kapsamında, düzensiz göçmenleri ve ülkeye yasa dışı yollarla girip sığınma talebinde bulunanları, Ruanda’ya gönderme hedefini açıklamıştı. Ülkede muhalefet, insan hakları örgütleri ile Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere birçok uluslararası kuruluşun tepki gösterdiği karar, Yargıtay ve Yüksek Mahkemece yasaya uygun bulunmuştu.
Mahkeme Kararları ve Anlaşmalar
- Kararın ardından Haziran 2022’de Ruanda’ya 7 kişiyi taşıyan ilk uçuş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararıyla durdurulmuştu.
- İçişleri Bakanlığı, Yüksek Mahkemede yeni bir dava açmış, Mahkeme de 19 Aralık 2022’de Ruanda uçuşunun yasal olduğuna karar vermişti.
- Yüksek Mahkeme de 15 Kasım’daki kararında Ruanda’ya gönderilecek kişileri, bu ülkede kötü muameleye maruz kalma ve kendi ülkelerine gönderilme gibi riskler bulunduğunu belirterek, planın yasaya uygun olmadığını açıklamıştı.
- 5 Aralık 2023’te Ruanda ile yeni bir anlaşma imzalanmış; Ruanda’ya gönderilen düzensiz göçmenlerin üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilemeyeceği ve haklarının korunacağı belirtilmiştir.