BM İnsan Hakları Konseyi’nin 56. Oturumu
BM İnsan Hakları Konseyi‘nin (İHK) 56. Oturumu BM Cenevre Ofisi‘nde başladı. Türk, 2024 Dönem Başkanlığını Fas’ın BM Cenevre Ofisi Nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Omar Zniber‘in yaptığı İHK’nin açılışında konuştu. Açılışın savaşın yaşandığı bir dönemde yapılmasından duyduğu rahatsızlığı dile getiren Türk, marttaki Konsey oturumunun ardından dünya genelindeki çatışmaların arttığını ve sivillerin her gün öldürüldüğünü söyledi.
Gazze’deki Çatışma ve İnsan Hakları İhlalleri
Türk, Gazze’deki çatışmaların taraflarının uluslararası insan hakları ve insancıl hukuku hiçe saymasından dehşete düştüğünü belirtti. Türk, 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail’in yoğun saldırıları sonucu çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan 120 binden fazla kişinin öldüğünü veya yaralandığını, insani yardım dağıtımının daha da kötüleştiğini vurguladı. Doğu Kudüs ve Batı Şeria’daki durumun kötüleştiğini, 133’ü çocuk 528 Filistinlinin öldürüldüğünü ve bunun birçok durumda hukuka aykırı cinayetler olduğuna dair ciddi endişelere yol açtığını ifade etti.
Türk, İsrail’in Gazze’deki saldırılarının büyük acılara ve geniş çaplı yıkıma neden olduğunu, insani yardımların keyfi olarak reddedildiğini ve binlerce Filistinlinin keyfi olarak gözaltına alındığını belirtti. Filistinli silahlı grupların İsrailli esirleri elinde tutmaya devam ettiğini ve bunların serbest bırakılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, Gazze’deki çatışmalarda BM Güvenlik Konseyi ve Uluslararası Adalet Divanı‘nın bağlayıcı kararlarına uyulması, İsrail’in işgalinin sona ermesi ve iki devletli çözümün gerçeğe dönüşmesi çağrısında bulundu.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve Sudan’daki Çatışmalar
Rusya-Ukrayna Savaşı’na değinen Türk, Şubat 2022’den bu yana devam eden savaş nedeniyle Ukrayna’daki durumun daha kötüleştiğini kaydetti. Rusya’nın Harkiv bölgesinde gerçekleştirdiği son kara saldırısından sivillerin etkilendiğini söyledi. Türk, enerji altyapısına yönelik tekrarlanan büyük ölçekli saldırıların, Ukrayna’nın elektrik üretim kapasitesinin yüzde 68’ini yok ettiğini ifade etti. Ayrıca, Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Nisan 2023’ten bu yana süren çatışmaların ülkeyi yok ettiğine dikkati çekti.
Tarafların etnik çatışmaları körüklediğini, insani yardımları reddettiğini ve insan hakları savunucularını tutukladığını anlattı. Açılış programında Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Burak Akçapar ve diğer ülkelerin temsilcileri de hazır bulundu. İHK’nin 12 Temmuz’a kadar devam edecek 56. Oturumu kapsamında 100’den fazla rapor yayımlanacak, 50’den fazla ülkenin durumu ele alınacak ve 30’dan fazla tematik konu tartışılacak.