Almanya’da Siyasi Belirsizlik: Koalisyon Hükümeti Dağıldı
Donald Trump’ın ABD başkanı seçilmesinin hemen ardından, Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un maliye bakanını görevden almasıyla birlikte koalisyon hükümeti dağılmış ve erken seçimlerin kapısı aralanmıştır. Bu durum, Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip olan Almanya’da ciddi bir siyasi belirsizlik yaratmıştır. Hür Demokratlar (FDP) partisinden Christian Lindner’in maliye bakanlığı görevinden alınmasının ardından, Scholz’un kendi partisi Sosyal Demokratlar ve en büyük ikinci parti olan Yeşiller ile birlikte azınlık hükümetini yönetmeye devam etmesi beklenmektedir.
Sırada Ne Var?
Scholz, seçimlerin Mart ayında gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan güven oylamasını 15 Ocak’ta düzenleyeceğini duyurdu. İkinci Dünya Savaşı öncesinde Almanya’daki demokrasinin sonunu getiren koalisyon hükümeti karmaşasını önlemek amacıyla getirilen kurallara göre, süreci çoğunlukla başbakan yönetmektedir. Muhalefet, mevcut başkanı görevden edebilmek için alternatif bir başbakan seçebilecek çoğunluğa sahip olmalıdır. Ancak mevcut meclis yapısına göre bu durum pek olası görünmemektedir. Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ise, parlamentoda güven oylamasının ardından Scholz’un erken seçime gitmesini engellemek için yetkilerini kullanmayacağını belirtti.
Seçime Kadar Scholz Hükümeti Nasıl Yönetecek?
Koalisyonun en büyük ikinci partisi olan Yeşiller, hükümetin içinde kalmaya devam edecektir. Ancak her iki partinin parlamentoda çoğunluğu sağlayamaması nedeniyle, her bir gündem maddesi için diğer parti vekillerinden destek almak zorunda kalacaklardır. Scholz, zor bir dönemden geçen Almanya ekonomisinin devletin harekete geçmesini bekleyemeyeceğini ifade ederek, muhalefetteki muhafazakarların lideri Friedrich Merz’den acilen gerekli bütçe önlemleri için destek talep edecektir. Hükümetteki Lindner’in daha önce yürüttüğü maliye bakanlığı dışındaki FDP’li bakanların durumu ise merak konusu olmaya devam ediyor. Daha önce Goldman Sachs’ta yatırım bankacılığı yapan Joerg Kukies, Scholz ile yakın ilişkileri bulunmakta ve maliye bakanı yardımcılığı görevini yürütürken Lindner’in yerine yeni maliye bakanı olarak atanmıştır. Ulaştırma Bakanı Volker Wissing, görevine devam etmek istediğini belirtmiş, ancak bu talep muhafazakâr Hristiyan Demokratlar tarafından kabul edilmeyerek reddedilmiştir.
Muhalefet Ne Yapabilir?
Muhalefet lideri Merz, erken seçimlerin Mart ayının çok geç olduğunu belirterek, Scholz’un bir hafta içinde güven oylaması düzenlemesi için çağrıda bulunmuştur. Eğer güven oylaması haftaya gerçekleştirilirse, seçimlerin Ocak ayında yapılması mümkün olabilir, ancak bu durumda Scholz’un harekete geçmesi için bir yetkisi bulunmamaktadır. Merz, Scholz’un sunduğu acil durum önlemlerine oy vermeyi reddedebilir; ancak bu tavır, Merz’in Ukrayna’yı destekleme konusundaki duruşu gibi bazı meselelerde olumsuz sonuçlar doğurabilir. Anketlerde tüm koalisyon partilerine göre önde olan Merz, seçimler öncesinde Scholz’a bir zafer vermek istemeyebilir.
Almanya Cumhurbaşkanı Ne Yapabilir?
Steinmeier’ın rolü genellikle sembolik bir nitelik taşımaktadır. Resmi olarak tarafsız ve siyaset üstü bir konumda bulunan makam, siyasetçilere eleştirilerde bulunma hakkına sahiptir. Steinmeier, parti adı vermeden yaptığı açıklamada, “Vakit, taktik ve çatışma vakti değil” ifadesini kullanarak, “Vakit, akıl ve sorumluluk vakti. Herkesin anın gereğini yerine getirmesini bekliyorum” dedi. Bu sözler, siyasi atmosferin ne kadar gergin olduğunu gözler önüne sermektedir.