Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi (AIPAC)
1963 yılında ABD’nin başkenti Washington, D.C.’de kurulan Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi (AIPAC), kurulduğu günden bu yana Amerikan siyasetinde önemli bir rol oynamaktadır. O kadar tanınmış bir grup ki, ‘İsrail lobisi’ terimi, farklı ülkelerden pek çok kişinin kelime dağarcığında yer etmektedir. Orta Doğu’da büyük bir savaşın ayak sesleri duyulurken, ABD’deki kritik seçimlere de günler kalmışken, birçok kişinin aklındaki soru, ‘İsrail Lobisi’nin ne yaptığı ve gerçekten ne kadar güçlü olduğudur. Bu konuyu araştıran The Interceptor kar gütmeyen araştırma grubundan Akela Lacy, ilgi çekici bir makale yayımlamıştır.
AIPAC’ın Seçimlerdeki Rolü
2022 yılında seçim kampanyalarına maddi destek vermeye başlayan AIPAC, desteklediği adaylar arasında en büyük bağışçılardan biri haline gelmiştir. Araştırmacılar, ABD’nin Federal Seçim Komitesinden elde ettikleri belgeleri inceleyerek, İsrail adına ABD’de yapılan harcamaların boyutunu gözler önüne sermektedir.
Eleştirileri Susturma Stratejisi
AIPAC, İsrail’i eleştiren vekillerin rakiplerine büyük yatırımlar yaparak, bu vekillerin kaybetmesini sağlamak için çaba harcamaktadır. Kuruluşun tarihindeki ilk kez, dev bütçesini ABD’li vekillere karşı kullanmaya başlamıştır. Demokrat vekiller arasında, İsrail’in Gazze ve Lübnan’da yürüttüğü savaş yanlısı politikaları eleştiren isimlerin bulunması, bu siyasi baskı grubunu harekete geçirmiştir. AIPAC, bu vekilleri susturmaya yönelik katı politikalar benimsemiştir.
- Son iki yıl içinde AIPAC’a bağlı ‘İsrail için Demokratik Çoğunluk’ grubu, İsrail’e giden milyonlarca dolarlık silah yardımlarını eleştiren vekiller Andy Levin (D-Mich) ve Marie Newman’ın kaybetmeleri için rakiplerini fonlayarak yerel seçimlerde başarı sağladı.
- Bu dönemde, AIPAC yaklaşık 20 milyon dolarlık bir bütçe ayırmıştır.
- 2024 seçimleri için ise AIPAC, İsrail yanlısı politikaları destekleyen vekil, parti ve başkanlık adayları için 100 milyon dolarlık bir bütçe ayırmıştır.
İki Tarafı da Fonlama
AIPAC, ABD’nin sağcılarını merkezi haline getiren Cumhuriyetçi Parti’nin en büyük bağışçılarından birini bünyesinde barındırmaktadır. Ancak bu durum, AIPAC’ın taraf tuttuğu anlamına gelmemektedir. AIPAC, ABD’nin iki büyük partisinin de fonlanmasına açıktır ve grubu ilgilendiren tek husus, vekillerin İsrail hakkında ne düşündüğüdür. Bu bağlamda, AIPAC, 51 eyaletin 50’sinde farklı vekilleri desteklemiştir.
- En yüksek harcama ise New York ve Kaliforniya eyaletlerinde yapılmıştır.
- AIPAC, 233 Cumhuriyetçi vekili 17 milyon dolarlık bir bütçeyle desteklerken, 152 Demokrat vekil için 28 milyon dolarlık bir bütçe ayırmıştır.
- 3 bağımsız vekil de 300 bin dolarlık yardım almıştır.
- AIPAC, iki partinin komisyonlarına toplamda 3 milyon dolarlık bağışta bulunmuştur.
Doğru Vekilleri Seçme Stratejisi
AIPAC, Demokrat Partili vekillere daha fazla para harcamış olmasına rağmen, daha çok Cumhuriyetçi vekilleri desteklemiştir. Siyasi baskı grubu, Bell Latimer ve George Latimer gibi Demokrat Partili vekillere çok daha fazla bağış yapmıştır. Bu vekiller, İsrail’in Orta Doğu’daki belirleyici güç olmasını destekleyen isimlerdir. AIPAC’ın desteklediği Cumhuriyetçi Ryan Zinke, Filistin asıllı ABD vatandaşlarının ülkeden atılmasını savunurken, desteklenen Demokrat Sarah Elfreth’in seçim kampanyası boyunca İsrail konusu açılmamıştır. AIPAC’ın odak noktası, İsrail’in desteklenmesi değil, İsrail’in eleştirilmemesidir.
Müttefiklerini Koruma Stratejisi
AIPAC’ın stratejisi, yalnızca kendi tercih ettiği adayları desteklemekle sınırlı değildir. AIPAC, Kongre’den çıkmasını istediği adaylara karşı büyük harcamalar yaparak kendi müttefiklerini korumayı hedeflemektedir. Bu bağlamda, öne çıkan iki vakada AIPAC, İsrail’i eleştiren Cemal Antony Bowman ve Cori Bush’u saf dışı bırakmak için 30 milyon dolar harcayarak tarihin en pahalı Demokrat Temsilciler Meclisi ön seçimine yol açmıştır. Ayrıca, AIPAC, İsrail’i eleştirmeyen ya da destekleyen Kongre üyelerinin koltuklarını koruması için yaklaşık 17 milyon dolar harcamaktadır.
Peki Şimdi Ne Olacak?
AIPAC için, ABD Başkanı’nın kim olduğundan ziyade, İsrail’e ne kadar destek verdiği önem arz etmektedir. Donald Trump, İsrail’e kayıtsız şartsız bir destek vaat ederken, Biden hükümetinin başkan yardımcısı olan Demokrat aday Kamala Harris’in daha ılımlı bir siyaset izlemesi beklenmektedir. AIPAC, partizan bir bakış açısına sahip olmasa da, başkanlık seçimlerinde ve gelecek başkanın hükümetinin, seçilen kişilerin her zaman İsrail yanlısı olmasını sağlamaya çalışacaktır.