ABD Temsilciler Meclisi’nden Bütçe Tasarısı Geçti
ABD’de federal hükümete 14 Mart tarihine kadar finansman sağlanmasını öngören bütçe tasarısı, akşam saatlerinde gerçekleştirilen oylama sonucunda, 34 “hayır” oyuna karşılık 366 “evet” oyu ile kabul edildi. Bu tasarı, sadece hükümet kurumlarına sağlanacak finansmanın değil, aynı zamanda afet yardımı için 100 milyar dolar ve çiftçilere yönelik destek için 10 milyar dolarlık kaynak ayrılması gibi önemli unsurları da içeriyor.
Uzun müzakereler sonucunda Temsilciler Meclisi’nden geçen bu tasarıda, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın talep ettiği borç limitinin yükseltilmesine ilişkin bir hüküm yer almadı. Cuma gece yarısına kadar mevcut geçici bütçenin süresi dolmak üzereyken, Temsilciler Meclisi’nden geçen bu tasarının, ABD Senatosu tarafından onaylanması halinde yasalaşması için Başkan Joe Biden’ın imzasına sunulması bekleniyor.
Trump’ın Muhalefeti Bütçe Müzakerelerinde Kriz Yaratmıştı
ABD Kongresi, 1 Ekim’de başlayan 2025 mali yılında hükümetin finansman yetersizliği nedeniyle kapanmasını önlemek amacıyla ilk geçici bütçe tasarısını eylül ayında onaylamıştı. Bu tasarı, ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanarak yürürlüğe girmiş ve 20 Aralık’a kadar hükümete finansman sağlanması öngörülmüştü. Ancak, söz konusu tarihe yaklaşırken Cumhuriyetçiler ve Demokratlar, hükümete mart ayına kadar finansman sağlamak amacıyla bir bütçe tasarısı üzerinde anlaşma sağlamıştı.
Fakat, Trump, üzerinde uzlaşılan geçici bütçe tasarısını “saçma ve olağanüstü şekilde pahalı” olarak nitelendirerek karşı çıkmış ve Kongre üyelerini tasarıyı reddetmeye çağırmıştı. Bütçe tasarısını ilk eleştirenlerden biri, Trump’ın Hükümet Verimliliği Departmanı’na liderlik etmesi için görevlendirdiği Elon Musk olmuştu. Musk, “Trump’ın göreve başlayacağı 20 Ocak’a kadar Kongre’den hiçbir yasa tasarısı geçmemeli.” şeklinde bir değerlendirmede bulunmuştu.
Trump’ın Desteklediği Geçici Bütçe Tasarısı Geçememişti
Trump’ın muhalefeti üzerine Kongre’deki bütçe müzakereleri yoğunlaşırken, hükümete mart ayına kadar finansman sağlanmasını ve borçlanma limitinin 2 yıl boyunca askıya alınmasını öngören bir tasarı oylamaya sunulmuştu. Seçilmiş başkan Trump tarafından desteklenen bu tasarı, perşembe akşamı ABD Temsilciler Meclisi’nde reddedilmişti. Tasarı, yalnızca Demokratlar tarafından değil, bazı Cumhuriyetçiler tarafından da kabul görmemişti.
Federal Hükümetin Kapanması Ne Anlama Geliyor?
Amerikan yasalarına göre, Kongre her yıl 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yılın bütçesini zamanında onaylayamazsa, o mali yıl geçici bütçelerle kapatılmalıdır. Bütçenin onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalır. Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerindeki doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi “hayati personel” olarak tanımlanan kamu çalışanları görevlerine devam eder.
Ancak, bu çalışanlar kapanma dönemlerinde maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamazlar.